વિશ્વના ઈતિહાસમાં 29 મેની તારીખ ખૂબ જ ખાસ છે. આ દિવસે 1953માં એડમન્ડ હિલેરી અને તેનઝિંગ નોર્ગે એવરેસ્ટના શિખર પર પહોંચ્યા હતા. જેના કારણે દર વર્ષે 29 મેના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય એવરેસ્ટ દિવસ ઉજવવામાં આવે છે.
1924ની ઘટના :
એડમન્ડ હિલેરી અને તેનઝિંગ નોર્ગેની વાર્તા આખી દુનિયા જાણે છે, પરંતુ તેમના પહેલા જ્યોર્જ મેલોરી અને એન્ડ્રુ ઇરવિન 1924માં એવરેસ્ટ પર પહોંચ્યા હતા. જો કે જૂન મહિનો હતો, પરંતુ એવરેસ્ટ બેઝ કેમ્પની આસપાસ ઠંડા પવનો ફૂંકાઈ રહ્યા હતા. 4 જૂનના રોજ, તેઓ બંને એડવાન્સ બેઝ કેમ્પથી શિખર સર કરવા નીકળ્યા હતા. શરૂઆતના ત્રણ દિવસ ખૂબ સારા ગયા, જેના કારણે તે 7-8 જૂનના રોજ 8000 મીટરની ઊંચાઈએ પહોંચી ગયો હતો.
બંને ગુમ થયા :
એવરેસ્ટની કુલ ઊંચાઈ 8,849 મીટર છે, તેથી જ્યોર્જ અને એન્ડ્ર્યુને માત્ર 800 મીટર જ ચઢવાનું હતું. આ પછી તેનું નામ ઈતિહાસમાં નોંધાઈ ગયું હોત, પરંતુ હોનીને કંઈક બીજું જ મંજૂર હતું. 9 જૂનના રોજ, એવરેસ્ટનું આખું શિખર વાદળોથી ઢંકાયેલું હતું અને બંને પર્વતારોહકો પોતપોતાની જગ્યાએ રોકાઈ ગયા હતા. એક દિવસ પછી વાદળો સાફ થઈ ગયા, પરંતુ જ્યોર્જ અને એન્ડ્રુ ક્યાંય મળ્યા ન હતા. તેની સાથે શું થયું તે હજુ પણ એક મોટું રહસ્ય છે.
છેલ્લે જોયેલું નોએલ :
હવે સૌથી મોટો પ્રશ્ન એ છે કે જ્યોર્જ અને એન્ડ્ર્યુ 1924માં એવરેસ્ટ પર પહોંચ્યા કે નહીં? જો આ પ્રશ્નનો જવાબ હા હશે તો ઈતિહાસ બદલાઈ જશે. એવરેસ્ટ પર જનાર પ્રથમ જોડી ગણાતા એડમન્ડ હિલેરી અને તેનઝિંગ નોર્ગે બીજી બનશે. પર્વતારોહકોમાં આ અંગેની ચર્ચા હજુ પણ ચાલી રહી છે. જ્યોર્જ-એન્ડ્રુની જોડી છેલ્લે ક્લાઇમ્બર નોએલ ઓડલે જોઈ હતી. તેમનો દાવો છે કે તેઓ ગુમ થયા પહેલા બંને શિખરની ખૂબ નજીક હતા. આ કારણે તે પોતાના અભિયાનમાં સફળ રહ્યો હોવો જોઈએ.
શિખર પાસે બંનેના મૃતદેહ :
1933 માં એક તપાસ અભિયાન શરૂ કરવામાં આવ્યું હતું, જે એવરેસ્ટ કેમ્પ 6 ની ટોચ પર પહોંચ્યું હતું. ત્યાં તેમને એન્ડ્રુની બરફ કાપવાની કુહાડી મળી. જેને જોઈને એવું લાગ્યું કે પરત ફરતી વખતે તે નીચે પડી ગઈ હતી. આ પછી, એન્ડ્ર્યુનો મૃતદેહ 1975માં મળ્યો, તે પણ સૌથી ઊંચા શિખરથી થોડો નીચે. આ પછી સર્ચ ટીમને 1999માં કુલહારી પાસે જ્યોર્જનો મૃતદેહ મળ્યો હતો.
કેમેરા મળ્યો નથી :
બંનેના મૃતદેહ પાસે ઘણી વસ્તુઓ મળી આવી હતી, પરંતુ એક વસ્તુ હજુ પણ ગાયબ છે, તે તેમનો કોડક કેમેરા હતો. પર્વતારોહકોએ નીકળતા પહેલા કહ્યું હતું કે તેઓ જ્યારે શિખર પર પહોંચશે ત્યારે તેઓ આ કેમેરાથી ફોટા લેશે. જો તે દિવસે બંને ટોચ પર પહોંચી ગયા હોત, તો તેઓએ ફોટો લીધો જ હશે. નિષ્ણાતો માને છે કે એવરેસ્ટ પર વરસાદ ના, ફક્ત બરફ પડે છે, તેથી રીલને નુકસાન થશે નહીં. જો રીલને નુકસાન થયું હોય, તો પણ તેઓ પ્રતિબિંબને કારણે ફોટોને અમુક અંશે પુનઃપ્રાપ્ત કરશે. આવી સ્થિતિમાં હજુ પણ કેમેરાની શોધ ચાલી રહી છે. જો તે મળી જશે તો એવરેસ્ટનો ઈતિહાસ બદલાઈ જશે.
