અગિયારમા જ્યોતિર્લિંગ કેદારનાથ ધામના કપાટ 06 મે 2022 ના રોજ શુક્રવારે સવારે દર્શન માટે ખોલવામાં આવ્યા છે. કેદારનાથ ધામ એટલે કે ભગવાન શિવનું પવિત્ર સ્થાન, જ્યાં દેશના પ્રસિદ્ધ જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક કેદારનાથ ધામમાં ભગવાન શિવલિંગના રૂપમાં બિરાજમાન છે. અહીં પહોંચેલા ભક્તોને દરેક કણમાં ભગવાન શિવની હાજરીનો અહેસાસ થાય છે. ઉત્તરાખંડ રાજ્યના રૂદ્રપ્રયાગ જિલ્લામાં સ્થિત, ત્રણ બાજુથી વિશાળ પર્વતોથી ઘેરાયેલું, કેદારનાથ ધામ લાખો ભક્તોની આસ્થાનું પ્રતીક છે.ભગવાન શિવના આ ધામની કથા ખૂબ જ અનોખી છે. માન્યતાઓ અનુસાર પાંડવોએ કેદારેશ્વર જ્યોતિર્લિંગનું પ્રાચીન મંદિર બનાવ્યું હતું. બાદમાં આદિ શંકરાચાર્યે તેનો જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યો. કેદારનાથ ધામના દરવાજા આજથી ભક્તો માટે ખોલવામાં આવ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં આવો આજે જાણીએ આ મંદિરની ખાસ વાતો.
ભગવાન ભોલેનાથના આ ધામની કથા ખૂબ જ અનોખી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે કેદારનાથમાં ભક્ત અને ભગવાનનું સીધું મિલન થાય છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ભગવાન શિવે અહીં પાંડવોના દર્શન કર્યા હતા અને તેમને તેમના કુળ અને ગુરુની હત્યાના પાપમાંથી મુક્તિ અપાવી હતી. તે જ સમયે, નવમી સદીમાં, આદિગુરુ શંકરાચાર્ય પણ આ સ્થાનથી શારીરિક રીતે સ્વર્ગમાં ગયા હતા. કેદારખંડમાં ઉલ્લેખ છે કે જો કોઈ ભગવાન કેદારનાથના દર્શન કર્યા વિના બદ્રીનાથ પ્રદેશની યાત્રા કરે છે તો તેની યાત્રા વ્યર્થ બની જાય છે.
પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, ભગવાન વિષ્ણુના અવતાર નર અને નારાયણ ઋષિએ કેદાર શ્રૃંગા પર તપસ્યા કરી હતી. તેમની તપસ્યાથી પ્રસન્ન થઈને અને તેમની પ્રાર્થના પ્રમાણે શિવે જ્યોતિર્લિંગના રૂપમાં કાયમ નિવાસ કરવાનું વરદાન આપ્યું હતું.
આ ઉપરાંત કેદારનાથ ધામ વિશે એક કથા પણ પ્રચલિત છે કે પાંડવોની ભક્તિથી પ્રસન્ન થઈને ભગવાન શિવે તેમને બંધુત્વથી મુક્ત કર્યા હતા. કહેવાય છે કે મહાભારતમાં વિજયી થવા પર પાંડવો ભાઈચારાના પાપમાંથી મુક્તિ મેળવવા માટે શિવના આશીર્વાદ મેળવવા માંગતા હતા, પરંતુ ભગવાન તેમનાથી નારાજ હતા. પાંડવો તેમના દર્શન માટે કેદાર પહોંચે છે. આ પછી શિવ બળદનું રૂપ ધારણ કરીને અન્ય પ્રાણીઓની વચ્ચે ગયા.
ત્યારે ભીમે એક વિશાળ રૂપ ધારણ કર્યું અને બે ટેકરીઓ પર પગ ફેલાવ્યા. આ દરમિયાન તમામ પ્રાણીઓ ચાલ્યા ગયા, પરંતુ બળદ બની ગયેલા ભગવાન શિવ તેમના પગ નીચેથી જવા તૈયાર ન હતા. આ પછી ભીમે બળદ પર બળજબરીથી ધક્કો માર્યો, પરંતુ બળદ જમીન પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવા લાગ્યો. પછી ભીમે બળદની પીઠનો ત્રિકોણાકાર ભાગ પકડી લીધો.
પાંડવોની ભક્તિ અને નિશ્ચય જોઈને ભગવાન શિવ પ્રસન્ન થયા અને પાંડવોને જોઈને તેમને તેમના પાપોમાંથી મુક્ત કર્યા. એવું માનવામાં આવે છે કે ત્યારથી શ્રી કેદારનાથમાં ભગવાન શિવની પૂજા બળદની પીઠના શરીરના રૂપમાં કરવામાં આવે છે.
ભારતમાં સ્થાપિત પાંચ પીઠમાં કેદારનાથ ધામ શ્રેષ્ઠ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં પહોંચવાથી જ ભક્તોને તમામ પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે. તેમજ જે કોઈ સાચા હૃદયથી કેદારનાથનું સ્મરણ કરે છે તેની મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.