તમે ઘણીવાર સાંભળ્યું હશે કે પાણી ક્યારેય એક્સપાયર થતું નથી, પરંતુ જ્યારે તમે પાણીની બોટલ ખરીદો છો, અન્ય કોઈપણ પીણાની જેમ, તમે તેમાં પણ એક્સપાયરી ડેટ લખેલી જુઓ છો. આવી સ્થિતિમાં આપણા મનમાં શંકા જન્મે છે કે જો પાણી ક્યારેય સમાપ્ત થતું નથી તો તેના પર એક્સપાયરી ડેટ શા માટે લખવામાં આવે છે. શું આ બોટલની એક્સપાયરી ડેટ છે? કે પછી બોટલમાં પાણી બંધ કરવાની પ્રક્રિયામાં કંઈક એવું થાય છે, જે પાણીને બગાડે છે? ચાલો જાણીએ સાચો જવાબ શું છે…
પાણી બગડતું નથી એ વાત સાચી છે. બોટલનું પાણી યુએસ ફૂડ એન્ડ ડ્રગ એડમિનિસ્ટ્રેશન (FDA) દ્વારા નિયંત્રિત કરવામાં આવે છે. કાયદેસર રીતે કહીએ તો, બોટલના પાણી પર શેલ્ફ લાઇફ લખવાની કોઈ આવશ્યકતા નથી. જો કે, સાવચેતી તરીકે, બોટલને ઉત્પાદન તારીખથી બે વર્ષ સુધીની સમાપ્તિ તારીખ સાથે ચિહ્નિત કરવામાં આવે છે, કારણ કે અમુક સમયગાળા પછી પ્લાસ્ટિક બોટલના પાણીમાં ઓગળવાનું શરૂ કરી શકે છે.
ઇન્ટરનેશનલ બોટલ્ડ વોટર એસોસિએશન (IBWA) અનુસાર, કેટલીક કંપનીઓ પાણીની બોટલો પર તારીખ મુજબના લોટ કોડ્સ મૂકે છે, જે વિતરણ માટે સ્ટોક રોટેશનનું સંચાલન કરવાનું સરળ બનાવે છે. આ લોટ કોડનો ઉપયોગ પ્રોડક્ટ રિકોલ, પાણીનું દૂષણ અને બોટલિંગની ભૂલો શોધવા માટે પણ થાય છે.
IBWA કહે છે કે આ લોટ કોડ, બોટલો પર તારીખ પ્રમાણે લખેલા છે, તે વાસ્તવમાં એક્સપાયરી ડેટ નથી. તેના બદલે, તે લોકોને તે નક્કી કરવામાં મદદ કરે છે કે તેઓએ પહેલા સૌથી જૂની બોટલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ કે નહીં.
આ સિવાય બીજો પ્રશ્ન એ થાય છે કે શું આપણે ડિસ્પોઝેબલ બોટલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ કે ફરીથી વાપરી શકાય તેવી બોટલનો? તેથી ધ્યાનમાં રાખો કે આપણે ફક્ત ફરીથી વાપરી શકાય તેવી બોટલનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ, કારણ કે તે ખિસ્સા માટે અને પર્યાવરણ માટે પણ સારી છે.
જો કે, તે ચિંતાનો વિષય છે કે લાંબા સમય સુધી બોટલનું પાણી સંગ્રહિત કરવાથી સ્વાસ્થ્ય માટે જોખમ ઊભું થઈ શકે છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે ઘણી પાણીની બોટલોમાં હજુ પણ રાસાયણિક BPA હોય છે, જેને બિસ્ફેનોલ-A કહેવાય છે. BPA ની સ્વાસ્થ્ય અસરો વિશે હજુ પણ ચર્ચા છે.
આપણામાંથી ઘણા લોકો પ્લાસ્ટિકની પાણીની બોટલોનો ફરીથી ઉપયોગ કરે છે, પરંતુ તે વાસ્તવમાં માત્ર એક જ ઉપયોગ માટે બનાવવામાં આવે છે. વાસ્તવમાં, જ્યારે વારંવાર ઉપયોગ કરવામાં આવે છે અથવા સૂર્યપ્રકાશના સંપર્કમાં આવે છે, ત્યારે આ બોટલ રસાયણો મુક્ત કરી શકે છે, જે પાણીમાં ભળે છે.
આ જ કારણ છે કે ડિસ્પોઝેબલ બોટલનો ફરીથી ઉપયોગ ન કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે. BPA-મુક્ત પ્લાસ્ટિક અથવા સ્ટેનલેસ સ્ટીલની બોટલનો ઉપયોગ કરવાની પણ ભલામણ કરવામાં આવે છે.