સ્તન અથવા બ્રેસ્ટ કેન્સર એ ભારતીય મહિલાઓમાં સૌથી સામાન્ય કેન્સર છે. જો કે તે પુરુષો અને સ્ત્રીઓ બંને સાથે થઈ શકે છે પરંતુ, મહિલાઓને વધુ જોખમ છે. મહિલાઓમાં લગભગ ચૌદ ટકા કેન્સર સ્તન કેન્સર ને કારણે છે, અને શહેરી શહેરોમાં આ ટકાવારી ગ્રામીણ ભારતની તુલનામાં વધુ છે. તે ખૂબ જ ગંભીર પ્રકાર નું કેન્સર છે. બીજી તરફ લોકોમાં સ્તન કેન્સર વિશે અનેક પ્રકારની દંતકથાઓ છે.
સ્તન કેન્સર ની સમસ્યા જેટલી મોટી હોય છે તેટલું જ આ રોગ સાથે સંકળાયેલા જૂઠાણાં અને દંતકથાઓ જેટલી મોટી છે, જેને લોકો ક્યારેક સાચા માને છે. આ દંતકથાઓ પર વિશ્વાસ કરવાથી કેટલીક વાર પરિસ્થિતિ ઘણી ગંભીર બને છે અને મહિલાઓના સ્વાસ્થ્ય ને પણ ઘણું નુકસાન થાય છે. આ લેખમાં અમે સ્તન કેન્સર સાથે સંબંધિત આવી છ દંતકથાઓ વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ.
સ્તન કેન્સર આનુવંશિક છે :
ઘણીવાર લોકો સ્તન કેન્સરને આનુવંશિક માને છે એટલે કે તે પરિવારોમાં ચાલે છે. જોકે, આ રોગની પુષ્ટિ કરનારા મોટાભાગના લોકોનો સ્તન કેન્સરનો કોઈ પારિવારિક ઇતિહાસ નથી. આરોગ્ય નિષ્ણાતોના મતે, ” સામાન્ય વસ્તીમાં લગભગ ૧૩ ટકા મહિલાઓને તેમના જીવન દરમિયાન ભાગ્યે જ સ્તન કેન્સર થશે.
તમામ કિસ્સાઓમાં માત્ર પાંચ થી દસ ટકા જ વારસાગત માનવામાં આવે છે. સ્તન કેન્સર થી અસરગ્રસ્ત મોટાભાગના લોકોનો કોઈ પારિવારિક ઇતિહાસ નથી, જે સૂચવે છે કે પર્યાવરણ અને જીવનશૈલી જેવા અન્ય પરિબળો પણ સ્તન કેન્સરમાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી શકે છે.
તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અને આલ્કોહોલનું નિયંત્રિત સેવન :
નિયમિત વ્યાયામ સાથે તંદુરસ્ત જીવનશૈલી સ્તન કેન્સર નું જોખમ ઘટાડવામાં મદદ કરી શકે છે, પરંતુ આ પરિબળો બાંહેધરી આપતા નથી કે આ રોગ દૂર જશે .એવા ઘણા ઉદાહરણો છે જ્યાં લોકો દરેક વસ્તુ ને અનુસરે છે અને હજુ પણ સ્તન કેન્સરનું નિદાન કરે છે. નિષ્ણાતો કહે છે કે સ્તન કેન્સર ના જોખમને ટાળવા માટે, નિયમિત પણે કેન્સરની તપાસ કરવી, સ્તનો નું સ્વ-પરીક્ષણ કરવું અને તમારા સ્તનોમાં કોઈ અસામાન્ય ફેરફારો પર ધ્યાન આપવું જરૂરી છે.
સ્તન કેન્સર વૃદ્ધ મહિલાઓમાં થાય છે :
સ્તન કેન્સર ના મોટાભાગના કેસો પચાસ વર્ષથી વધુ ઉંમરની સ્ત્રીઓમાં જોવા મળ્યા છે, જો કે, તે કોઈપણ ઉંમરની મહિલાઓને અસર કરી શકે છે. વધુમાં, ભારતમાં સ્તન કેન્સર નું નિદાન ખૂબ નાની ઉંમરે થાય છે, ખાસ કરીને ચાલીસ થી સાઠ વર્ષની વય જૂથમાં. તે સાચું છે કે સ્ત્રી હોવા અને વધતી ઉંમર એ સ્તન કેન્સરના વિકાસમાં મુખ્ય પરિબળો છે. વર્ષ 2017 ના એક અભ્યાસમાં દર્શાવવામાં આવ્યું છે કે ચાલીસ વર્ષથી ઓછી વયની સ્ત્રીઓમાં આશરે ચાર ટકા આક્રમક સ્તન કેન્સર નું નિદાન થયું હતું, એટલે કે ચાલીસ થી ઓછી વયની સ્ત્રીઓમાં દર પચીસ આક્રમક સ્તન કેન્સર ના કેસોનું નિદાન થયું હતું.
સ્તનપાન સ્તન કેન્સર અટકાવે છે :
આરોગ્ય નિષ્ણાતોના જણાવ્યા મુજબ સ્તનપાન આ રોગનું જોખમ ઘટાડે છે પરંતુ, તે તેને સંપૂર્ણપણે અટકાવતું નથી. તેથી, સ્તનપાન દરમ્યાન વ્યક્તિએ સ્વ-સંભાળ ની અવગણના ન કરવી જોઈએ અને તેમના સ્તનની તંદુરસ્તીની કાળજી લેવી જોઈએ.
જન્મ નિયંત્રણની ગોળીઓ સ્તન કેન્સરનું કારણ બને છે :
આધુનિક જન્મ નિયંત્રણ ગોળીઓ સ્તન કેન્સરના વધતા જોખમ સાથે સંકળાયેલી નથી કારણકે, તેમાં એસ્ટ્રોજન અને પ્રોજેસ્ટેરોન ની ઓછી માત્રા હોય છે. જો કે, એક મિલિયનથી વધુ મહિલાઓના અભ્યાસના તાજેતરના સંશોધન સૂચવે છે કે વૃદ્ધ મહિલાઓમાં જન્મ નિયંત્રણ ગોળીઓ સાથે સંકળાયેલ સ્તન કેન્સરનું જોખમ સૌથી વધુ છે.
બ્રા પહેરવાથી સ્તન કેન્સર થાય છે :
અભ્યાસોમાં કોઈપણ પ્રકારની બ્રા પહેરવા અને સ્તન કેન્સર વચ્ચે કોઈ કડી મળી નથી. સ્તન કેન્સર ચોક્કસ બ્રા સાથે જોડાયેલું છે તે માન્યતાને સમર્થન આપવા માટે કોઈ પુરાવા નથી.