સોયાબીન પ્રોટીન શરીરમાં રેસાને પ્રોત્સાહન આપવા માટે શ્રેષ્ઠ સ્રોત માનવામાં આવે છે. વર્તમાન પરિસ્થિતિઓને ધ્યાનમાં લેતા, રોગપ્રતિકારક શક્તિ યોગ્ય રાખવા માટે ફાઇબર અને પ્રોટીનનું પૂરતું સેવન કરવું ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. શું તમે જાણો છો કે સોયા ફૂડ શરીરમાં ફાઈબર અને પ્રોટીનની જરૂરિયાતો સરળતાથી પૂરી કરી શકે છે. એટલું જ નહીં, સોયા ખોરાક આપણા હૃદયના સ્વાસ્થ્ય માટે પણ ખૂબ જ ફાયદાકારક છે. એક સંશોધનમા જણાવ્યા મુજબ, સોયા ખોરાક સોયાબીનમાંથી બનાવવામાં આવે છે. તે ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા પ્રોટીનનો સારો સ્રોત છે. જે લોકો સખત શાકાહારી આહારનું પાલન કરે છે તે માટે સોયાબીન અથવા તેમાંથી બનાવેલ ખાદ્ય ઉત્પાદનો પ્રોટીન અને ફાઇબરનો ખજાનો છે.
સોયાબીન ખાવાથી થતા ફાયદા
એક સંશોધન અનુસાર, સોયા ઉત્પાદનોમાં ઘણાં પ્રોટીન અને ફાઇબર મળી આવે છે. આ સિવાય શરીરમાં ઓમેગા -3 ફેટી એસિડ્સ પણ જોવા મળે છે. તે સંપૂર્ણપણે લેક્ટસ છે અને ગ્લુટ ફ્રી અને સંતૃપ્ત ચરબી પણ ખૂબ ઓછી માત્રામાં જોવા મળે છે.
1. ડાયાબિટીઝ માટે સોયાબીનના ફાયદા
ખાંડથી ભરપુર ખોરાક ખાવાથી ડાયાબિટીઝની સમસ્યા વધી શકે છે. તે ઓછી ગ્લાયકેમિક ઇન્ડેક્સ ફૂડની કેટેગરીમાં ગણાય છે, જેમાં કાર્બોહાઈડ્રેટ અને ચરબી ઓછી માત્રામાં હોય છે. તેથી, સોયાબીનનું સેવન ડાયાબિટીઝમાં ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે. તેમાં મળતું પ્રોટીન ગ્લુકોઝને નિયંત્રિત કરે છે અને ઇન્સ્યુલિનના અવરોધમાં ઘટાડો કરી શકે છે. ઉપરાંત, સોયાબીનમાં કાર્બોહાઇડ્રેટનું પ્રમાણ ઓછું હોવાને કારણે, તેમાંથી બનાવેલા ઉત્પાદનોનું સેવન ડાયાબિટીસના દર્દી માટે યોગ્ય માનવામાં આવે છે.
2. હાડકાં માટે
સોયાબીન ખાવાથી હાડકાં મજબૂત બને છે. તે એસ્ટ્રોજન હોર્મોન (જેને સ્ત્રી હોર્મોન પણ કહેવામાં આવે છે) અને હાડકાંના રક્ષણમાં મદદગાર છે. ફાયટોસ્ટ્રોજેન્સ સોયાબીનમાં જોવા મળે છે, જે હાડકાંને નબળા પાડવાથી સુરક્ષિત કરી શકે છે.
3. હૃદય માટે સોયાબીનના ફાયદા
સોયાબીન ખાવાથી હૃદયની તંદુરસ્તી સુધરે છે. તેમાં એન્ટીઓકિસડન્ટ ગુણધર્મો છે, જે સોજા અને હૃદય રોગને રોકવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવે છે. સોયાબીનનું સેવન કરવાથી લોહીના પરિભ્રમણને અસર કરતા કણો ઓછા થઈ શકે છે. આમ, એમ કહી શકાય કે સોયાબીનનું સેવન હૃદય રોગથી દૂર રાખી શકે છે.
4. વજન ઘટાડવા માટે
વૈજ્ઞાનિક અધ્યયન સૂચવે છે કે સોયાબીનનું સેવન કરવાથી શરીરનું વજન અને ચરબી ઓછી થઈ શકે છે. ખરેખર, સોયાબીન પ્રોટીનયુક્ત ખોરાક, જે શરીરને પચાવવા માટે વધુ શક્તિની જરૂર હોય છે. આ શરીરની ઉર્જાનો યોગ્ય રીતે ઉપયોગ કરી શકે છે અને ચરબીની રચનાને રોકવામાં મદદ કરી શકે છે. પ્રોટીનયુક્ત ખોરાકની ગણતરી થર્મોજેનિક ખોરાકની શ્રેણીમાં કરવામાં આવે છે. આ સાથે, કસરત પર પણ ધ્યાન આપવું મહત્વપૂર્ણ છે.
5. કેન્સર માટે
સોયાબીનના ફાયદા વિશે વાત કરતા, તેમાં કેન્સરથી સમસ્યા રોકવી પણ શામેલ છે. સોયોબિનમાં આઇસોફ્લેવોન્સ (એક પ્રકારનું રાસાયણિક સંયોજન) પૂરતા પ્રમાણમાં જોવા મળે છે. તે જ સમયે, સોયાબીન ફાયટોકેમિકલ્સના જૂથના મુખ્ય સ્રોત તરીકે પણ માનવામાં આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, આ બંને તત્વો એન્ટીકેન્સર તરીકે તેમની અસર બતાવી શકે છે. સોયાબીનનું સેવન સ્તન અને ગર્ભાશયને લગતા કેન્સરથી બચવા માટે મદદ કરી શકે છે.
6. કોલેસ્ટરોલની સમસ્યા રોકવામાં મદદ
સોયાબીનના ફાયદા વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, તો પછી તમને જણાવીએ કે તેનું સેવન કોલેસ્ટરોલ માટે પણ ફાયદાકારક છે. સોયાબીનના બીજમાં જોવા મળતા આઇસોફ્લેવોન્સ તમારા કોલેસ્ટરોલને નિયંત્રણમાં રાખવાનું કામ કરે છે. સોયાબીનનું સેવન ખરાબ કોલેસ્ટરોલનું પ્રમાણ ઘટાડે છે, સાથે સારા કોલેસ્ટરોલ પર કોઈ નકારાત્મક અસર આપતું નથી.
7. બ્લડ પ્રેશર માટે સોયાબીનના ફાયદા
સોયાબીન પ્રોટીન સામગ્રીથી ભરપુર છે. આમાંથી બનાવેલી પૂરવણીઓ લેવાથી સિસ્ટોલિક અને ડાયસ્ટોલિક બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રિત કરવામાં મદદ મળે છે. વૈજ્ઞાનિક અધ્યક્ષે પણ પુષ્ટિ આપી છે કે સોયાબીન પ્રોટીનમાંથી બનાવેલ પૂરવણીઓ હાઈ બ્લડ પ્રેશરને અંકુશમાં લેવા માટે વાપરી શકાય છે.
8. માસિક સ્રાવની સમસ્યા દૂર કરે છે
સોયા ઉત્પાદનોમાં પ્લાન્ટ એસ્ટ્રોજન જેવા સંયોજનો હોય છે, જે શરીરમાં એસ્ટ્રોજન હોર્મોન્સના નિર્માણમાં મદદ કરે છે. માસિક સ્રાવ તેના સેવનથી નિયમિત આવે છે. વંધ્યત્વ અને મેનોપોઝ પહેલાં સંબંધિત સમસ્યાઓથી પણ રાહત મળી શકે છે. કેટલીક સ્ત્રીઓ માસિક સ્રાવ સમયે ડિસમેનોરિયા અનુભવે છે. તે એક તબીબી સ્થિતિ છે જેમાં સ્ત્રીને ગર્ભાશયમાં અસહ્ય પીડા થાય છે. આ સંદર્ભે વૈજ્ઞાનિક દ્વારા કરાયેલા અધ્યયનમાં જણાવ્યા મુજબ જે મહિલાઓ સોયાવાળા ખોરાકનું સેવન કરે છે તેમને જલ્દીથી ડિસમેનોરિયાથી રાહત મળી શકે છે. સાથે જ, માસિક પહેલા પણ રાહત મળે છે. માસિક સ્રાવ પહેલા ઉદ્ભવતા વિવિધ સમસ્યાઓ પ્રિમેન્સ્ટ્રુઅલ કહેવામાં આવે છે. સોયાબીનના સેવનથી આ દરેક સમસ્યામાં રાહત મળે છે.
9. ઊંઘ અને હતાશાની સમસ્યા
સોયાબીનમાં ફાયટોસ્ટ્રોજન (એક પ્રકારનો હોર્મોન) ગુણધર્મ હોય છે, જે રાસાયણિક સંચારમાં માનવ એસ્ટ્રોજન સાથે મળતું આવે છે. એસ્ટ્રોજન ઊંઘની અવધિમાં વધારો કરે છે. એક સંશોધન સૂચવે છે કે સોયાબીનનું સેવન ઊંઘ માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે. સંપૂર્ણ નિંદ્રા દ્વારા પણ ડિપ્રેશનની સમસ્યા દૂર થઈ શકે છે. વૃદ્ધોમાં હતાશા સામાન્ય છે, તેથી સોયાબીનનું સેવન તેમના માટે ફાયદાકારક હોઈ શકે છે.
10. ત્વચા માટે
સોયાબીનના બીજમાં બળતરા વિરોધી અને કોલેજન (પ્રોટીનના જૂથ) ગુણધર્મો છે. એકસાથે, તેઓ ત્વચાને ખીલવવા અને યુવાન બનાવવા માટે મદદ કરે છે. તેમાં હાજર એન્ટીઓક્સિડેન્ટ તમારી ત્વચાને અલ્ટ્રા વાયોલેટ કિરણોથી પણ સુરક્ષિત કરે છે. સોયાબીનના ઉપયોગથી સ્વાસ્થ્યની સાથે ત્વચામાં પણ ફાયદો થઈ શકે છે.
11. વાળ માટે
સોયાબીનના ફાયદા વાળ માટે પણ છે. સોયાબીનના બીજમાં ફાઈબર, વિટામિન-બી, વિટામિન-સી અને અન્ય ખનિજો જોવા મળે છે. તેઓ વાળની વૃદ્ધિ અને શક્તિ માટે મદદગાર છે. તેમાં આયરનની સારી માત્રા પણ હોય છે, જે વાળ ખરતા અટકાવવામાં મદદ કરે છે.
આહારમાં કેવી રીતે શામેલ કરવું જોઈએ ?
તમે તમારા આહારમાં ઘણી રીતે સોયાબીનનો સમાવેશ કરી શકો છો. તમે તેનો ઉપયોગ સોયા ગ્રાન્યુલ્સ, નગલેટ, ટોફુ, સોયા દૂધ, સોયા લોટ અને સોયા બદામ તરીકે પણ કરી શકો છો. શરીરમાં પ્રોટીન અને ફાઈબરની ઉણપને દૂર કરવા માટે સોયા એક ફાયદાકારક સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે.
તમે આ રીતે સોયાબીનનો ઉપયોગ કરી શકો છો –
સોયાબીન એ કઠોળ છે જેનો ઉપયોગ ઘણી રીતે થઈ શકે છે. તમે સોયાબીનનું સેવન ઘણી રીતે કરી શકો છો. સોયાબીનનું સેવન કોઈપણ રીતે કરવાથી તે સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે જ, તો ચાલો અમે તમને જણાવીએ સોયાબીનનું સેવન કેવી રીતે કરવું જોઈએ.
- – સોયાબીનના બીજમાંથી શાકભાજી બનાવી શકાય છે.
- – લેક્ટોઝ અસહિષ્ણુતા એટલે કે જેઓ ગાયનું દૂધ પચાવતા નથી, તેઓ સોયા દૂધનો ઉપયોગ કરી શકે છે. સોયા દૂધમાં ઓછી કેલરી હોય છે, ચરબી ઓછી હોય છે અને વધુ પ્રોટીન હોય છે.
- – ટોફુ સોયાબીન અને સોયા દૂધમાંથી બનાવવામાં આવે છે, જેની શાકભાજી બનાવી શકાય છે.
- – સોયાબીનનો ઉપયોગ સૂપ તરીકે પણ થઈ શકે છે.
- – સોયાબીનને પલાળીને પણ ખાઈ શકાય છે.
- – સોયાબીનમાંથી કાઢેલા તેલનો ઉપયોગ શાકભાજી બનાવવા માટે કરી શકાય છે.
- – સોયાબીનનો ઉપયોગ ક્રિમ બનાવવા માટે પણ થાય છે.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત