જયપુર: ચોમાસાની ઋતુમાં વરસાદથી પાણીમાં પેદા થયેલા મચ્છરોના કરડવાથી આ ઋતુમાં ડેન્ગ્યુ, મેલેરિયા, ચિકનગુનિયા અને ઝિકા વાયરસ જેવા રોગોની શકયતા વધુ હોય છે,પરંતુ આ સિઝનમાં આ રોગોનો સૌથી ખતરનાક મેલેરિયા છે.એવું માનવામાં આવે છે કે આપણા શરીરમાં મેલેરિયા મચ્છરના કરડવાથી પ્લાઝમોડિયમ પરોપજીવીથી ચેપ લાગ્યો છે.
આપણા શરીરમાં વધુ તાવ હોવાને કારણે માંસપેશીઓમાં તીવ્ર દુખાવાની સમસ્યા છે મલેરિયા રોગથી બચવા માટે તેના લક્ષણોની ઓળખ કરવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે મચ્છરના ડંખ પછી 10 થી 15 દિવસ પછી મલેરિયા રોગ જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં જ્યારે પણ મેલેરિયાના લક્ષણો દેખાવા લાગે છે ત્યારે ડોક્ટરનો સંપર્ક કરી દર્દીનું જીવન બચાવી શકાય છે.
મેલેરિયાને કારણે,આપણા શરીરમાં અચાનક શરદી થવાથી દર્દી કંપન અનુભવે છે.આ સિવાય શરીરના તાવ, માથાનો દુખાવો,ઉબકા,શરીરમાં દુખાવો અને ઉલટી થવાની સમસ્યા – ડાયેરિયાને લક્ષણ તરીકે જોઇ શકાય છે.
મેલેરિયા રોગને કારણે,દર્દીનું શરીર નબળુ થવાનું શરૂ થાય છે અને આ રોગ સામે લડવાની શરીરની ક્ષમતાને પણ નબળી પાડે છે આ કિસ્સામાં,તમારે આ લક્ષણોની ઓળખ કરવી જોઈએ અને ચોમાસા દરમિયાન મલેરિયાની તપાસ નજીકના આરોગ્ય કેન્દ્ર પર કરાવવી જોઈએ. .
મેલેરિયા રોગમાં વધારો થવાને કારણે,તે પ્લાઝમોડિયમ ફાલ્સિપેરમનું સ્વરૂપ લે છે અને તે વ્યક્તિની મૃત્યુ પણ કરી શકે છે મેલેરિયા રોગથી બચવા માટે,ઘર અને આસપાસનાની વિશેષ કાળજી લેવી જરૂરી છે.
મેલેરિયાના લક્ષણો
મલેરિયા એ ‘પ્લાઝમોડિયમ’ નામના પરોપજીવીને કારણે થાય છે.તે માદા ‘એનાફિલ્સ’ મચ્છરના કરડવાથી થાય છે જે ગંદા પાણીમાં રહે છે.આમાં,દર્દીને શરદી અને તાવ સાથે કંપનનો અનુભવ થાય છે.
જેવો પરસેવો થાય,તાવ ઓછો થાય છે,પરંતુ તે ફરીથી વધે છે.તેનાથી શરીરમાં નબળાઇ આવે છે.
મેલેરિયાથી દર બે-ત્રણ દિવસે તાવ આવે છે.માથાનો દુખાવો અને ઉલ્ટી વારંવાર થાય છે.
હાથ અને પગમાં વિચિત્ર ખેંચાણ અનુભવાય છે.આંખો લાલ થઈ જાય છે અને બળવા લાગે છે.
મેલેરિયાની રોકથામ
મલેરિયાને રોકવા માટે ,મચ્છર સામે રક્ષણ જરૂરી છે. આ માટે
1- ઘર અથવા ઓફિસની આસપાસ પાણી એકઠું થવા ન દો,ખાડાને માટીથી ભરો અને અવરોધિત ગટર સાફ કરો.
2- જો પાણીનું સંચય અટકવું શક્ય ન હોય તો તેમાં પેટ્રોલ અથવા કેરોસીન તેલ નાંખો.
3- ઓરડામાં કુલર્સ,ફૂલદાનીનું પાણી અઠવાડિયામાં એકવાર,અને પક્ષીઓનો અનાજનો પોટ રોજ ખાલી કરો,તેને સૂકવો અને ફરીથી ભરો.
4- ઘરમાં તૂટેલા બોક્સ,ટાયર,વાસણો,બોટલ વગેરે રાખશો નહીં.જો રાખવામાં આવે તો તેને ઉંધી રાખો.
5- ડેન્ગ્યુના મચ્છરો સ્વચ્છ પાણીમાં ખીલે છે,તેથી પાણીની ટાંકી સારી રીતે બંધ રાખો.
6-જો શક્ય હોય તો, બારી અને દરવાજા પર બારીક જાડી મૂકીને મચ્છરોને ઘરમાં પ્રવેશતા અટકાવો.
7- મચ્છરોને મારવા માટે,મચ્છર નિવારક ક્રિમ,સ્પ્રે,કોઇલ વગેરેનો ઉપયોગ કરવો.ઘરગથ્થુ ઉપાય એ ગુગ્ગુલના ધૂમ્રપાનથી મચ્છર જીવડાં ભાગે છે.
8- કોઇલ અથવા ઇલેક્ટ્રિક ટ્રાન્સપ્લાન્ટનો ઉપયોગ કરતી વખતે પંખા,એસી વગેરે બંધ કરીને અડધો કલાક માટે ઓરડો બંધ કરી દો અને બધા લોકો બહાર નીકળી જાઓ.
9 રૂમની એક બારી ખોલો. આ બારી ખુલ્લી રાખો.
10-ઘરની અંદરની બધી જગ્યાએ અઠવાડિયામાં એકવાર મચ્છર ભગાડનાર સ્પ્રે કરો.આ દવાને ફોટો-ફ્રેમ્સ,કર્ટેન્સ, કેલેન્ડર્સ વગેરેની પાછળ અને સ્ટોર-રૂમ અને ઘરના દરેક ખૂણામાં છાંટવી.દવા છંટકાવ કરતી વખતે,ચોક્કસપણે તમારા મોં અને નાક ઉપર કાપડ બાંધી દો.ઉપરાંત, તમામ ખાણી-પીણીને ઢાંકી ને રાખો.
11- એવા કપડાં પહેરો જે શરીરના મોટાભાગના ભાગને આવરી લે.ખાસ કરીને બાળકો માટે આ સાવધાની ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.બાળકોએ મેલેરિયા સીઝનમાં શોર્ટ્સ અને ટી-શર્ટ ન પહેરવા જોઈએ.
12- બાળકોને મચ્છર ભગાડનાર ક્રીમ લગાડો.
13- રાત્રે મચ્છરદાની લગાવો .
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત