જેમને દૂધ પીવું ગમે છે, તે કોઈપણ સમયે દૂધ પી લે છે, પરંતુ જો સ્વાસ્થ્યની વાત કરવામાં આવે તો, તે આયુર્વેદમાં જણાવે છે કે ગાયનું દૂધ પીવાનો યોગ્ય સમય રાતનો જ હોવો જોઈએ. આયુર્વેદ અનુસાર, દૂધમાં નિંદ્રા પ્રેરિત ગુણધર્મો હોય છે અને તે સુપાચ્ય નથી, જેના કારણે સવારે પીવું યોગ્ય નથી. જો કે, જો આપણે વૈજ્ઞાનિક સંશોધન વિશે વાત કરીએ, તો તે વિશે કોઈ વિશિષ્ટ સંશોધન નથી. આ મુજબ, જ્યારે તમે દૂધ પીતા હોવ ત્યારે તે સંપૂર્ણપણે તમારા સ્વાસ્થ્ય અને પાચનની સિસ્ટમ પર આધારિત છે. તો ચાલો અમે તમને જણાવીએ દૂધ ક્યારે પીવું જોઈએ અને તેને પીવાથી શું ફાયદા થાય છે.
સવારે દૂધ પીવાના ફાયદા શું છે
દૂધમાં ઘણાં પોષક તત્વો હોય છે, જો દૂધને સવારના નાસ્તામાં શામેલ કરવામાં આવે તો તે ઘણી રીતે આરોગ્ય લાભ આપી શકે છે. ઉદાહરણ તરીકે, તે તમારા હાડકાંને મજબૂત બનાવે છે, તેમાં ઘણા બધા પોષક તત્વો જેવા કે કેલ્શિયમ, પોટેશિયમ, ફોસ્ફરસ, મેગ્નેશિયમ, પ્રોટીન, વિટામિન જે તમને દિવસભર સક્રિય રાખવામાં મદદ કરે છે.
સવારે દૂધ પીવાથી શું ગેરફાયદા થાય છે
દૂધ સુપાચ્ય નથી અને પચવામાં સમય લે છે. આવી સ્થિતિમાં, જેમની પાચક શક્તિ નબળી છે, તેઓ સવારે દૂધ પીધા પછી દિવસ દરમિયાન ભારે લાગણીની ફરિયાદ કરી શકે છે.
રાત્રે દૂધ પીવાથી શું ફાયદો થાય છે
જો તમે રાત્રે સુતા પહેલા દૂધ પી છો, તો તમારું પેટ આખી રાત ભરેલું લાગે છે અને તમને ભૂખ નથી લાગતી. જેના કારણે, રાત્રે ભૂખથી ઊંઘ તૂટતી નથી અને તમે આરામથી સૂઈ શકો છો. આયુર્વેદ અનુસાર રાત્રે ગરમ દૂધ પીવાથી મગજ હળવું થાય છે અને શરીરની માંસપેશીઓમાં પણ આરામ મળે છે, જેના કારણે ઊંઘ સારી આવે છે.
રાત્રે દૂધ પીવાથી શું ગેરફાયદા થાય છે
જેમને લેક્ટો સેવનની સમસ્યા હોય છે તેઓએ રાત્રે દૂધ પીવાનું ટાળવું જોઈએ. એટલું જ નહીં, જે લોકોને ઇન્સ્યુલિનની સમસ્યા હોય છે, તેઓએ પણ રાત્રે ડોક્ટરની સલાહ પછી જ દૂધનું સેવન કરવું જોઈએ, કારણ કે જો તમે રાત્રે દૂધ પીવ છો, તો તે તમારું ઇન્સ્યુલિનનું સ્તર વધારે છે.
તો ક્યારે દૂધ પીવું
દૂધ પીવું ક્યારે સારું છે તે વિશે હોઈ યોગ્ય સલાહ નથી, પરંતુ જો તમે વજન ઓછું કરવા માંગો છો અથવા તમારા સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવવા માંગો છો, તો વર્કઆઉટ પછી દૂધ પીવું એ શ્રેષ્ઠ સમય છે.
આ સિવાય દૂધ પીવાથી થતા ફાયદાઓ જાણો –
દાંત આરોગ્ય માટે દૂધના ફાયદા
દૂધના ગુણધર્મોમાં દાંતની સંભાળ લેવાનો પણ સમાવેશ થાય છે. તેમાં કેલ્શિયમ અને ફોસ્ફરસ જેવા પોષક તત્વો હોય છે, જે દાંતને અસ્થિભંગથી સુરક્ષિત કરી શકે છે અને દાંતને સ્વસ્થ રાખે છે. જો તમારે દાંત મજબૂત રાખવા માંગતા હોય તો દરરોજ દૂધ પીવો. દૂધ તમને ઘણી દંત સમસ્યાઓથી સુરક્ષિત કરે છે.
વજન ઓછું કરવા માટે દૂધ
દૂધ વધતું વજન ઓછું કરવામાં મદદગાર સાબિત થઈ શકે છે. એક સંશોધન મુજબ, દૂધનું સેવન કરતા 38% લોકોમાં તેનું સેવન ન કરતા લોકોની તુલનામાં વજન નિયંત્રણમાં રહેતું હતું. ખરેખર, દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનો એ પ્રોટીનના સારા સ્ત્રોત છે અને પ્રોટીન વજન ઘટાડવા અને નિયંત્રણમાં મદદરૂપ થાય છે. તેની સહાયથી, તે જમ્યા પછી વારંવાર ખાવાની ઇચ્છા ઘટાડીને ઉર્જાના વપરાશને અટકાવે છે, જે શરીરમાં ચરબી ઘટાડે છે. આ ઉપરાંત, દૂધ અને ડેરી ઉત્પાદનોમાં કન્જુગેટેડ લિનોલીક એસિડ (સીએલએ) હોય છે, જેમાં વજન અને ચરબી ઘટાડતી એન્ટિ મેદસ્વી ગુણધર્મો હોય છે. જો કે, એ નોંધવું મહત્વપૂર્ણ છે કે દૂધ પ્રોટીન અને ચરબીનો સારો સ્રોત છે. આ કિસ્સામાં, દૂધના સેવનની સાથે, નિયમિતપણે વ્યાયામ પણ કરવો જરૂરી છે.
હૃદય આરોગ્ય
દરરોજ દૂધ પીવાના ફાયદાઓમાં હૃદય આરોગ્ય શામેલ છે. તેના નિયમિત સેવનથી રક્તવાહિની રોગોને અટકાવવામાં મદદ મળી શકે છે. એક અધ્યયન મુજબ, જે લોકો દરરોજ 200 મિલીલીટર દૂધ પીતા હોય છે તેમને સ્ટ્રોકનું પ્રમાણ 7 ટકા ઓછું હોય છે. એક સંશોધન મુજબ, દૂધ પીવાથી ઇસ્કેમિક હાર્ટ ડિસીઝ અને ઇસ્કેમિક સ્ટ્રોક (લોહીના ગંઠાઇ જવાના કારણે સ્ટ્રોક)નાં જોખમને ઓછું કરી શકાય છે. જો કે, ધ્યાનમાં રાખો કે ઓછી ચરબીવાળા દૂધ અથવા ટોન દૂધનું સેવન હૃદય રોગના દર્દી માટે ફાયદાકારક સાબિત થઈ શકે છે.
ડાયાબિટીઝ માટે દરરોજ દૂધ પીવાના ફાયદા
દરરોજ દૂધ પીવાથી ડાયાબિટીઝના જોખમથી પણ બચી શકાય છે. તેમાં હાજર કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને પેપ્ટાઇડ્સ શરીરમાં ગ્લુકોઝ સહિષ્ણુતા અને ઇન્સ્યુલિન સંવેદનશીલતાને સંતુલિત કરે છે. ડેરી ઉત્પાદનોમાં હાજર ફેટી એસિડ્સ ટાઇપ -2 ડાયાબિટીસનું જોખમ ઘટાડી શકે છે. આ સંશોધનનાં વિશ્લેષણ અનુસાર, દૂધ સાથે દહીં ટી 2 ડીના જોખમને ઘટાડવામાં પણ અસરકારક હોઈ શકે છે. આ કારણોસર, ડાયાબિટીઝ માટેના આહારમાં દૂધ અને દહીંનો સમાવેશ કરવાની સલાહ આપવામાં આવે છે.
પેટ માટે દૂધ પીવાના ફાયદા
દૂધના ફાયદામાં પેટનું સ્વાસ્થ્ય પણ શામેલ છે. અપચો અને એસિડિટીએ તેમજ પેટ સાથે સંબંધિત બીજી ઘણી સમસ્યાઓથી રાહત મેળવવા માટે દૂધ મદદ કરી શકે છે. દૂધમાં એન્ટાસિડ અસર હોય છે, જે પેટની સમસ્યાઓ જેવી કે અપચો અને એસિડિટીને દૂર કરવામાં મદદ કરી શકે છે. આ માટે ઠંડા દૂધનો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. ઠંડુ દૂધ પેટને એસિડની આડઅસરથી બચાવે છે, જે એસિડિટીમા રાહત આપે છે.
બ્લડ પ્રેશર
દૂધ પીવાના ફાયદાઓમાં બ્લડ પ્રેશરને નિયંત્રણમાં રાખવાનો સમાવેશ થાય છે. હા, ઓછી ચરબીવાળા દૂધનું સેવન કરીને હાઈ-બ્લડ પ્રેશર નિયંત્રણમાં રાખી શકાય છે. આ સંદર્ભે એક સંશોધન કહેવામાં આવ્યું છે કે ઓછી ચરબીવાળા ડેરી ઉત્પાદનોનું સેવન વૃદ્ધાવસ્થામાં હાઈ બ્લડ પ્રેશરને રોકવામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવી શકે છે. સંશોધન મુજબ, ડેરી ઉત્પાદન પ્રોટીન અને બાયોએક્ટિવ પેપ્ટાઇડથી ભરપૂર છે, જે એન્જીયોટેન્સિન-આઇ-કન્વર્ટીંગ એન્ઝાઇમને અટકાવીને, એન્ડોથેલિયમ ફંક્શનને મોડ્યુલેટ કરીને અથવા શરીરના વજનને અસર કરીને બ્લડ પ્રેશર પર ફાયદાકારક અસર કરી શકે છે. એ જ રીતે, દૂધમાં હાજર કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ અને પોટેશિયમ જેવા ખનિજો બ્લડ પ્રેશર નિયમન અને હાયપરટેન્શનના જોખમને ઘટાડવા માટે પણ મહત્વપૂર્ણ છે.
તણાવ અને હતાશા
દૂધના ફાયદાઓમાં તાણ અને હતાશાથી બચવું પણ શામેલ છે. સંશોધન દ્વારા એવું પણ બહાર આવ્યું છે કે પોષણના અભાવને કારણે દૂધ મગજની સમસ્યાઓમાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. ખરેખર, દૂધમાં ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા પ્રોટીન (એમિનો એસિડ્સ) હોય છે. મગજ ઘણા ન્યુરોટ્રાન્સમીટર એમિનો એસિડથી બનેલા હોય છે, જે મગજની કામગીરી અને માનસિક સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે. જો તેની ઉણપ હોય, તો તમને ગુસ્સો, મૂડ સ્વિંગ, તાણ અને હતાશા આવી શકે છે. આ કારણોસર, દૂધમાં હાજર પ્રોટીન તાણ અને હતાશાને દૂર કરવા માટે સારું માનવામાં આવે છે. બીજા સંશોધનમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે રાત્રે દૂધ પીવાથી અસ્વસ્થતાની બીમારીઓ ઓછી થઈ શકે છે.
ત્વચાનો ગ્લો વધારે છે
શુધ્ધ અને ચમકદાર ત્વચા ઇચ્છતા લોકોએ પણ દૂધનું સેવન શરૂ કરવું જોઈએ. દૂધ ત્વચા પર તેમજ ચહેરા પર પણ લગાવી શકાય છે. દરરોજ દૂધ પીવાના ફાયદાઓમાં ત્વચા ચમકદાર થવી, ત્વચા સાફ થવીમ સન ટેનથી બચવું પણ શામેલ છે. ઉપરાંત, દૂધનો પાવડર ત્વચાને હાઇડ્રેટ કરવા અને બ્લેકહેડ્સ અને વ્હાઇટહેડ્સ સાફ કરવામાં ફાયદાકારક માનવામાં આવે છે.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત