ઇન્ડિયન મેડિકલ અસોસિએશનના નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે દૂધને ઉકાળવાથી એમાં રહેલાં પોષક તત્વો નાશ પામે છે. જોકે નિયમિતપણે કાચું મિલ્ક પીવાથી પેટના રોગોને આમંત્રણ મળે છે એટલે વચલો રસ્તો છે એક જ ઊભરો આવવા દેવો તેમ જ વારંવાર બૉઇલ ન કરવું. સ્વાસ્થ્યની દ્રષ્ટિએ દૂધ ઘણુ લાભકારક છે. તેમાં અનેક પ્રકારના વિટામિન્સ અને મિનરલ્સ હોય છે જે શરીરને પોષણ આપીને શક્તિ પ્રદાન કરે છે. પરંતુ દૂધને ગરમ કરતી વખતે મોટાભાગે આપણે એક ભૂલ કરી બેસીએ છીએ, જે બાદ દૂધ પીવાનો પૂરો ફાયદો શરીરને નથી મળતો. હકીકતમાં તમે મહિલાઓને ઘણીવાર કિચનમાં ઘણા સમય સુધી દૂઘ ગરમ કરતાં જોઇ હશે. દૂધમાં ઉભરો આવ્યા બાદ ગેસ ધીમો કરી દે છે અને ઘણીવાર સુધી દૂધને ઉકળવા દે છે. આવુ એટલા માટે કારણ કે આપણને બાળપણથી જ જણાવવામાં આવે છે કે દૂધને સારી રીતે ઉકાળવુ જોઇએ જેથી તેમાં રહેલા સૂક્ષ્મ જીવાણુ નષ્ટ થઇ જાય.
ના કરશો વારંવાર દૂધ ગરમ કરવાની ભૂલ
આ ઉપરાંત મહિલાઓમાં દૂધને લાંબા સમય સુધી ઉકાળતા રહેવાનું એક કારણ એ પણ છે, કે તેનાથી દૂધમાં સારી મલાઇ થાય છે, જેની મદદથી તે ઘરમાં જ સરળતાથી ઘી બનાવી શકે છે. સાથે જ કેટલીક મહિલાઓને લાગે છે કે દૂધને વધુ સમય સુધી અને વધુ વખત ગરમ કરવાથી તેમાં પોષક તત્વોની વૃદ્ધિ થાય છે. પરંતુ જો તમે પણ આવુ જ કંઇક વિચારીને દરરોજ દૂધને ગરમ કરે અથવા તો દિવસમાં ઘણીવાર ઉકાળે તો તમે મોટી ભૂલ કરી રહ્યાં છો.
રિસર્ચમાં સામે આવી આ ચોંકાવનારી વાત
હકીકતમાં તમામ રિસર્ચમાં આ વાત સામે આવી છે કે દૂધને વધુ સમય સુધી ઉકાળવા અથવા તો અનેકવાર ગરમ કરવાથી તેના પોષક તત્વો નષ્ટ થઇ જાય છે. આવુ દૂધ પીવાથી તમને તેનો પૂરો ફાયદો નથી મળતો. દૂધ ઉકાળવાની સાચી રીત એ છે કે જ્યાં સુધી દૂધ આંચ પર રાખેલુ હોય, તેને ચમચીથી સતત હલાવતા રહો. તે બાદ દૂધમાં એક ઉભરો આવ્યા બાદ ગેસ બંધ કરી દો.દૂધને વારંવાર ગરમ કરવાની ભૂલ પણ ન કરો. જેટલીવાર તેને ઉકાળવામાં આવે છે, તેટલા જ વધુ તેના પોષક તત્વો નષ્ટ થઇ જાય છે. તેથી પ્રયાસ કરો કે તેને એકવાર જ ગરમ કરો. જરૂર પડે તો જ બેવાર કે તેથી વધુ વખત ગરમ કરો.
આ વાતો પણ રાખો યાદ
જો તમે ભોજન બાદ દૂધ પીતા હોય તો અડધુ પેટ ભરાય એટલુ જ ભોજન કરો, નહીંતર પાચન સંબંધિત સમસ્યા થઇ શકે છે.
ડુંગળી અને રિંગણ સાથે ક્યારેય દૂધનું સેવન ન કરો. તેમાં રહેલા રસાયણ પરસ્પર પ્રક્રિયા કરીને ત્વચા સંબંધિત રોગ પેદા કરી શકે છે.
માછલી અથવા માંસની સાથે પણ ક્યારેય દૂધનું સેવન ન કરો. તેનાથી ત્વચા પર સફેદ ડાઘ અથવા લ્યૂકોડર્માની પરેશાની થઇ શકે છે.
ભોજન કર્યાના તરત બાદ ક્યારેય દૂધ ન પીવો. તેનાથી ભોજન પચવામાં સમય લાગે છે અને પેટમાં ભારેપણાની સમસ્યા થઇ શકે છે.
દૂધ ત્રણ મિનિટ ગરમ કરવું
ઇન્ડિયન મેડિકલ અસોસિએશન દ્વારા થયેલા એક સર્વેમાં બીજું નવું ગતકડું નીકળ્યું છે એ એ કે દૂધને ગરમ કરવું કે નહીં? ભેળસેળવાળા દૂધથી બચવા માટે કેટલીક મહિલાઓ વારંવાર દૂધને ગરમ કરે છે ને એનાથી દૂધનાં પોષકતત્વો નાશ પામે છે. આઇએમએના નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે દૂધને ત્રણ મિનિટથી વધુ ગરમ ન કરવું જોઈએ, નહીંતર એમાં રહેલાં વિટામિન્સ ઊડી જાય છે. બીજી તરફ દૂધમાં બૅક્ટેરિયાનો ગ્રોથ ખૂબ ઝડપથી થવાની શક્યતાઓ હોવાથી એને પ્રૉપર્લી ગરમ કર્યા વિના વાપરવું પાચનતંત્ર માટે નુકસાનકારક છે. આવા સમયે દૂધ ગરમ કરવું કે ન કરવું એ પણ એક દ્વિધા છે.
એક ગ્લાસ દૂધમાં રહેલાં પોષક તત્વો
• ૮ ગ્રામ પ્રોટીન અને ૧૧ ગ્રામ કાબોર્હાઇડ્રેટ
• ૧થી ૬ ગ્રામ ફેટ: એમાંથી ફેટ કેટલી દૂર કરવામાં આવી છે એના પર આધાર રહે છે
• ૦.૩ ગ્રામ કેલ્શિયમ: શરીરની જરૂરિયાતનો ૩૫ ટકા ડોઝ મળી જાય
• વિટામિન બી-૨ : શરીરની જરૂરિયાતનો ૨૫ ટકા ડોઝ
• ૧૨૦ મિલિગ્રામ વિટામિન બી૧૨: શરીરની જરૂરિયાતનો ૩૦ ટકા ડોઝ
• વિટામિન ડી: શરીરની જરૂરિયાતનો ૨૫ ટકા ડોઝ
• વિટામિન એ: શરીરની જરૂરિયાતનો ૧૦ ટકા ડોઝ
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત