કોઈપણ ચીજનું સેવન કર્યા પછી તીખું લાગવું અથવા કંઈપણ ખાધા પછી તરત જ પાણી પીવું આ દરેક લક્ષણો મોમાં બળતરા થવાના છે. આ સિન્ડ્રોમમાં, મોં, તાળવું, જીભ, ગાલમાં વારંવાર બળતરા રહે છે. આનું મુખ્ય કારણ શરીરમાં પોષક તત્ત્વોનો અભાવ છે. મોમાં બળતરા મોટે ભાગે વિટામિન બી સંકુલ, વિટામિન બી 1, બી 12, બી 6 ની ઉણપને કારણે થાય છે. જયારે તમારા મોમાં બળતરા થાય છે, ત્યારે તમારું શરીર અમુક લક્ષણો બતાવે છે, આ વિશે જાણવું જરૂરી છે. તો ચાલો અમે તમને જણાવીએ મોમાં બળતરા થવાના લક્ષણો, કારણો અને ઉપાયો વિશે.
મોમાં બળતરા થવાના લક્ષણો.
મોમાં બળતરા એ બધા વ્યક્તિઓમાં જુદા જુદા જોવા મળે છે. તે 1 દિવસથી મહિના સુધી ટકી શકે છે. મોમાં બળતરા થવા પર વ્યક્તિને આ લક્ષણો જોવા મળે છે.
- – શુષ્ક મોં
- – લાલ મોં
- – હોઠ પર ફોલ્લાઓ
- – શુષ્ક હોઠ
- – મોં માં ચાંદા
- – મોં ની બાજુ પર સફેદ દેખાવ
- – જ્યારે તમે મોં માં કંઇપણ રાખો ત્યારે તીવ્ર બળતરા
- – સામાન્ય ખોરાકની થોડી માત્રા પણ બળતરા પેદા કરે છે.
- – પાન મસાલા લેનારા લોકો તેનાથી વધુ પ્રભાવિત થાય છે.
- – ખોરાક માં સ્વાદ અભાવ
મોમાં બળતરા થવાના કારણો
મોમાં બળતરા થવાના પ્રાથમિક અને ગૌણ કારણો તરીકે જોઇ શકાય છે. પ્રાથમિક કારણોમાં, ડોકટરો મોમાં બળતરાના ચોક્કસ કારણો શોધવા માટે અસમર્થ છે. મોંમાં બળતરાના કારણો આ મુજબ હોય શકે છે.
એન્ટિબાયોટિક્સનો ઉપયોગ
જે લોકો નિયમિતપણે એન્ટિબાયોટિક્સ લે છે, તે લોકોના મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા વધુ જોવા મળે છે. વિવિધ દવાઓના સેવનને કારણે મોં સુકાવા લાગે છે, જેના કારણે કંઇપણ ખાધા પછી મોમાં બળતરા શરુ થાય છે. ઘણી એન્ટિબાયોટિક્સ લેવી સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક છે.
વાયરલ ચેપ
મોમાં બળતરા એક પ્રકારનાં વાયરલ ચેપને કારણે થાય છે. કોવિડમાંથી સ્વસ્થ થયેલા દર્દીઓમાં પણ મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા થાય છે. યીસ્ટ ચેપથી પણ મોમાં બળતરા થાય છે.
પોષક ઉણપ
મોમાં બળતરા થવાનું મુખ્ય કારણ શરીરમાં પોષક તત્વોનો અભાવ છે. શાકાહારી લોકોમાં આ સિન્ડ્રોમ વધુ જોવા મળે છે. કારણ કે શાકાહારીઓની બી 12 ની ઉણપ હોય છે. જેના કારણે મોંનો અંદરનો ભાગ સળગવા લાગે છે.
અનિયંત્રિત ડાયાબિટીસ
મોંમાં બળતરા થવાનું કારણ અનિયંત્રિત ડાયાબિટીસ પણ છે. ડાયાબિટીઝમાં શરીર ઘણી રીતે પ્રભાવિત થાય છે અને આ રોગમાં દર્દીને ઘણી દવાઓ લેવી પડે છે, જેના કારણે મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા રહે છે.
એલર્જી અને તાણ
મોમાં કોઈપણ પ્રકારની એલર્જી હોવાને કારણે પણ મોમાં બળતરા શરુ થાય છે. મોમાં ઈજા થાય તો પણ મોમાં બળતરા શરુ થાય છે. કંઈપણ ખાવામાં અસ્વસ્થતા થાય છે. એટલું જ નહીં, જો મોમાં અલ્સરની સમસ્યા પણ થાય છે. એલર્જિક સમસ્યાઓ કોઈપણ એલર્જિક ખોરાક અથવા ડેન્ટલ ઉત્પાદનો ખાવાથી થઈ શકે છે. એલર્જી ઉપરાંત, તાણ પણ મોંમાં બળતરાનું એક કારણ છે.
દાંતની સમસ્યાઓ
તૂટેલા દાંત, ખરાબ દાંત વગેરે જેવા કારણોને લીધે મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા પણ થઈ શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, કેટલાક દિવસોથી ખાવા પીવામાં પણ સમસ્યા રહે છે. દાંતની સમસ્યામાં પણ પેઢાને અસર કરે છે, આવી સ્થિતિમાં ખાદ્યપદાર્થો કંઈપણ ખાધા પછી પેઢાને પણ અસર કરે છે, જેના કારણે હોઠમાં બળતરા થાય છે.
શુષ્ક મોં
શુષ્ક મોના કારણે, લાળ મોંમાં યોગ્ય રીતે રચાતી નથી, જેના કારણે મોમાં બળતરા શરુ થાય છે. શુષ્ક મોં કોઈપણ અવ્યવસ્થાને કારણે હોઈ શકે છે. તેથી તે જ સમયે, અમુક પ્રકારની રેડિયેશન થેરેપી મોંમાં બળતરા પેદા કરી શકે છે.
મોં માં ચાંદા
જો તમને મોમાં ચાંદા આવે તો પણ કંઈપણ ખાવાનું કે પીવું મુશ્કેલ છે. તે કંઈપણ ખાધા પછી સીધા મોમાં બળતરા શરુ કરે છે. જ્યાં સુધી ફોલ્લા રહે ત્યાં સુધી મોં અંદરથી લાલ હોય છે. આ સમસ્યામાં પણ મોમાં તીવ્ર બળતરા થાય છે.
મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા પર આ પરીક્ષણ કરો.
મોમાં બળતરાની સમસ્યા થવા પર ડોકટરો આ પરીક્ષાનો કરાવવાની સલાહ આપે છે –
- ઓરલ સ્વેબ પરીક્ષણ
- લોહીની તપાસ
- ઇમેજિંગ ટેસ્ટ
- પેશી બાયોપ્સી
- એલર્જી પરીક્ષણ
- ઓરલ સ્વેબ પરીક્ષણ
મોમાં બળતરાની સમસ્યાની સારવાર દરેક માટે એકસરખી નથી. એક પ્રકારની સારવાર એક વ્યક્તિ માટે કામ કરી શકે છે, પરંતુ બીજા માટે નહીં. આવી સ્થિતિમાં, જો તમને લક્ષણો દેખાય, તો તરત જ ડોક્ટરનો સંપર્ક કરો. ડોકટરો કહે છે કે ડાયાબિટીઝ જેવી સમસ્યાઓને અંકુશમાં રાખી બીએમએસ પણ મટાડી શકાય છે.
મોમાં થતી બળતરાની સમસ્યા દૂર કરવા માટે શું કરવું જોઈએ.
પોષકની ઉણપ દૂર કરો.
મોટાભાગના લોકો શરીરમાં વિટામિન બી 6, બી 12, બી 1 વગેરે પોષક તત્ત્વોના અભાવને કારણે આ સિન્ડ્રોમથી પીડાય છે. વળી, જે લોકોમાં આયર્નની ઉણપ હોય છે તેમને મોમાં બળતરા થવાની સમસ્યા પણ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, આવા ખોરાક ખાવા જોઈએ, જે આ ઉણપને દૂર કરી શકે છે. તમે મલ્ટિવિટામિન સપ્લીમેન્ટ પણ લઈ શકો છો. જેથી આ ઉણપ દૂર થાય.
સંતુલિત આહાર
તમારા આહારમાં વિટામિન બી સંકુલ અને આયર્નનો સમાવેશ કરીને આહારને સંતુલિત કરો. સંતુલિત આહારથી તમને આ સમસ્યામાંથી છુટકારો મળશે. તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવાથી, તણાવ જેવી કોઈ સમસ્યા નહીં થાય. તાણ પણ મોમાં બળતરાનું એક કારણ છે. તંદુરસ્ત જીવનશૈલી અપનાવવાથી તમે તાણથી બચી શકશો અને મોમાં થતી બળતરાની સમસ્યાથી પણ છુટકારો મેળવી શકશો.
તમાકુને ના નાખો
તમાકુના ઉત્પાદનોનું સેવન કરવાથી મોમાં અંદરથી ચાંદા થાય છે. જેના કારણે કંઈપણ ખાધા પછી મોમાં બળતરા શરુ થાય છે. લાંબા સમયથી પાન મસાલા વગેરે જેવા તમાકુનું સેવન કરતા લોકોમાં આ સમસ્યા વધુ ગંભીર બને છે. લાંબા સમય સુધી તમાકુ ખાવાથી પણ મોમાં ચાંદા આવે છે. જેના કારણે મોમાં તીવ્ર બળતરા શરુ થાય છે. તમાકુનું વ્યસન છોડીને આ સમસ્યાથી બચી શકાય છે.
મરચા અને મસાલાવાળા ખોરાક ટાળો
વધુ મસાલાવાળા ખોરાકને ટાળો, આવા ખોરાક મોંમાં બળતરાનું એક કારણ બને છે. ઉપરાંત, આલ્કોહોલનું સેવન કરવાનું પણ ટાળવું જોઈએ.
મોમાં બળતરા સિન્ડ્રોમ એ એક પીડાદાયક ડિસઓર્ડર છે. તેમાં કંઈપણ ખાધા પછી મોમાં તીવ્ર બળતરા શરુ થાય છે. જો આ સિન્ડ્રોમનાં લક્ષણો દેખાય છે, તો ડોક્ટરનો સંપર્ક કરવો જોઈએ.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત