પીરિયડ્સ દરમિયાન ઘણી સ્ત્રીઓ વધુ રક્તસ્રાવ સહન કરે છે. પરંતુ શું આ માસિક રક્તસ્રાવને કારણે સ્ત્રીઓ એનિમિયાથી પીડાઈ શકે છે?
પીરિયડ્સ અથવા માસિક સ્રાવ એ સ્ત્રીના જીવનના ભાગ જેવું છે. શરૂઆતના દિવસોમાં છોકરીઓ પીરિયડ્સને કારણે રક્તસ્રાવ થવાની ખૂબ ચિંતા કરે છે. પીરિયડ્સ દરમિયાન રક્તસ્ત્રાવ અલગ રીતે જોવામાં આવે છે. કેટલીક સ્ત્રીઓને સામાન્ય રક્તસ્રાવ હોય છે, જ્યારે કેટલાકને ભારે રક્તસ્રાવ (menorrhagia) થાય છે. આવી સ્થિતિમાં, સ્ત્રીઓના મનમાં વારંવાર એક સવાલ ઉભો થાય છે કે શું પીરિયડ્સ દરમિયાન રક્તસ્રાવ એ એનિમિયાનો શિકાર બનાવી શકે છે? એનિમિયા એ એક સમસ્યા છે જેને સામાન્ય રીતે લોકો ‘લોહીની ઉણપ’ કહે છે. પરંતુ વાસ્તવિકતામાં તે શરીરમાં હિમોગ્લોબિનનો અભાવ છે. તો ચાલો અમે તમને જણાવીએ કે પીરિયડ્સ સમયે લોહી નીકળવું એ એનિમિયાની સમસ્યા પેદા કરી શકે છે?
એનિમિયા શું છે
એનિમિયા દરમિયાન, શરીરમાં તંદુરસ્ત લાલ રક્તકણો (Red blood cells) અથવા હિમોગ્લોબિનની સંખ્યા સામાન્ય કરતા ઓછી થાય છે. સ્ત્રીઓમાં આ સમસ્યાઓ વધુ જોવા મળે છે. લોહીમાં હિમોગ્લોબિનનો અભાવ જીવલેણ હોઈ શકે છે કારણ કે એ જ હિમોગ્લોબિન શરીરના તમામ અવયવોમાં ઓક્સિજન સહિતના અન્ય પોષક તત્વોને પહોંચાડવાનું કામ કરે છે. તેથી, જો શરીરમાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોય, તો તે આખા શરીરના સ્વાસ્થ્યને અસર કરે છે. એનિમિયા દરમિયાન, નસોમાં ઓક્સિજનનો અભાવ પણ રહે છે, જેના કારણે શરીર નબળું પડે છે અને શરીરને યોગ્ય ઊર્જા મળતી નથી.
શું પીરિયડ્સને લીધે એનિમિયા થઈ શકે છે?
જો પીરિયડ્સ ભારે હોય તો પણ શરીરમાં પર્યાપ્ત માત્રામાં લાલ રક્તકણો રચાતા હોય તો એનિમિયા થતો નથી. પરંતુ જો પીરિયડ્સ દરમિયાન વધારે રક્તસ્રાવ થતો હોય અને જો સ્ત્રીનું શરીર રક્ત કોશિકાઓ ન બનાવે તો એનિમિયા થઈ શકે છે. તેમ છતાં, એનિમિયાનો પીરિયડ્સ સાથે કોઈ સીધો સંબંધ નથી, પણ તે પણ થઈ શકે છે કે સ્ત્રી જેને એનિમિયા માને છે તે લક્ષણો પીરિયડ્સ અથવા તે સમયગાળાના આડઅસર તરીકે અવગણવામાં આવતા લક્ષણો હોય. અને તે એનિમિયાની નિશાની હોય. આ એટલા માટે છે કારણ કે બંને લક્ષણોમાં ઘણા બધા ચિહ્નો સમાન હોય છે.
પીરિયડ્સ અને એનિમિયા દરમિયાન કેટલાક લક્ષણો સમાન હોય છે, જેના કારણે એવું લાગે છે કે તમે એનિમિયાના શિકાર છો. જેમ કે:
– થાક લાગવો
– ચક્કર આવવા
– નબળાઇ અનુભવવી
– ત્વચા અને આંખો પીળી પડવી
– અસામાન્ય ધબકારા
– હથેળીઓ ઠંડી પડી જવી
પીરિયડ્સ દરમિયાન ભારે રક્તસ્રાવ થવાના કારણો
પીરિયડ્સ દરમિયાન ભારે રક્તસ્રાવ થવાના ઘણા કારણો છે, જેના કારણે પીરિયડ્સ લાંબા સમય સુધી હોય છે અથવા પીરિયડ્સ દરમિયાન વધુ લોહી નીકળતું હોય છે. આમાંની કેટલીક સમસ્યાઓમાં આ પણ સામેલ છે જેમ કે-
– ગર્ભાશયની ગાંઠ
– આયર્નની ઉણપ
– સર્વાઇકલ પોલિપ્સ
સંતુલિત આહાર આ સમસ્યાઓને દૂર કરી શકે છે:
પીરિયડ્સ અને એનિમિયામાં ઘણા લક્ષણો સામાન્ય છે, તેથી જો તમે આ સમયગાળા દરમિયાન સંતુલિત આહાર લેશો તો આ સમસ્યાઓ દૂર થઈ શકે છે. સંતુલિત આહારમાં, તમારે નીચે પ્રમાણેનો આહાર લેવો જોઈએ.
– શક્ય તેટલું લીલું શાકભાજી ખાઓ. લીલા શાકભાજીમાં પૂરતા પ્રમાણમાં આયર્ન હોય છે. શક્ય તેટલું વધુ પાલકનું સેવન કરો.
– નારંગી, આમળા ખાઓ, તેનાથી શરીરમાં કેલ્શિયમ અને આયર્નની ઉણપ ઓછી થશે.
– ફોલિક એસિડવાળા આહાર લો અને શક્ય તેટલું વિટામિન બી 12 નો વપરાશ કરો.
– કોફી અથવા ચાનું સેવન ન કરો અથવા ખૂબ ઓછું કરો. આ ઉપરાંત, ખાંડનું સેવન ઓછામાં ઓછું કરો.
– અખરોટ, બદામ અને અંજીર રોજ ખાઓ.
– પુષ્કળ પાણી પીવું અને નાળિયેર પાણીનું સેવન કરવું.
આ બધા આહાર લેવાથી પીરિયડ્સમાં પણ મદદ મળશે અને એનિમિયાની કોઈ સમસ્યા નહીં થાય. સંતુલિત આહાર શરીરને પોષક તત્વો પૂરા પાડે છે. તેથી આયર્ન સમૃદ્ધ ખોરાક લો અને એનિમિયા જેવા રોગોથી બચો. પીરિયડ્સને કારણે એનિમિયાનો ભ્રમ ન પાળો. કારણ કે પીરિયડ્સને કારણે તમને એનિમિયા થવું જરૂરી નથી. વધુ માહિતી માટે, તમારે ડોક્ટરની સલાહ લેવી જ જોઇએ કે જેથી તમારી મૂંઝવણ દૂર થઈ શકે. જો તમે તમારા આહારની કાળજી લેશો, તો તમને આ પ્રકારની સમસ્યા નહીં આવે. શરીરમાં લોહીની અસર પણ નિયંત્રણમાં રહેશે અને લોહી પણ પૂરતા પ્રમાણમાં બનશે. થાક, ચક્કર જેવી સમસ્યાઓથી પણ રાહત મળશે.
અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.
વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.
નોંધ –
આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.
આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!
આપના સહકારની આશા સહ,
ટીમ હેલ્થ ગુજરાત