આ વર્ષે ક્યારે છે હનુમાન જયંતિ? જાણો તિથિ, પૂજાનું શુભ મુહૂર્ત અને મહત્વ
બાળપણમાં સૂર્યને ફળ તરીકે ખાનારા મહાબલી હનુમાનના અવતારનો જન્મ શુક્લ પક્ષની પૂર્ણિમાના દિવસે એટલે કે રામનવમીના બરાબર છ દિવસ પછી થયો હતો. મોટા પહાડોને ઊંચકનાર, સમુદ્ર પાર કરનાર, જે પોતે ભગવાનનું કામ કરે છે, તે મુશ્કેલીનિવારકનો દિવસ નજીક છે. સમગ્ર વિશ્વમાં આ તહેવાર હનુમાનના ભક્તો દ્વારા ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે હનુમાન જયંતિના દિવસે બજરંગબલીની પૂજા કરવાથી તમામ વિઘ્નો અને વિઘ્નો દૂર થઈ જાય છે અને ઈચ્છિત ફળ પ્રાપ્ત થાય છે.
જે લોકો હનુમાનજીના માર્ગ પર ચાલે છે તેમને કોઈ મુશ્કેલી નથી આવતી. હનુમાન જયંતિ પર ભગવાન હનુમાનની પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. આઠ સિદ્ધિઓ અને નવ નિધિ આપનારની જન્મજયંતિ પર શું છે વિધિઓ અને શું છે પૂજાનું મહત્વ, ચાલો જાણીએ હનુમાન જયંતિથી સંબંધિત શુભ સમય અને અન્ય મહત્વપૂર્ણ તથ્યો…
હનુમાન જયંતિ 2022ની તિથિ અને મુહૂર્ત
પંચાંગ અનુસાર આ વર્ષે ચૈત્રની પૂર્ણિમા 16 એપ્રિલે બપોરે 02.25 કલાકે શરૂ થઈ રહી છે. તારીખ 16 અને 17 એપ્રિલની મધ્યરાત્રિ 12.24 વાગ્યે સમાપ્ત થશે. 16મી એપ્રિલના સૂર્યોદયથી શનિવાર પૂર્ણિમા તિથિ હોવાથી હનુમાન જયંતિ ઉદયતિથિ હોવાથી 16મી એપ્રિલે ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે જ વ્રત રાખવામાં આવશે અને હનુમાનજીની જન્મજયંતિની ઉજવણી કરવામાં આવશે.
આ વખતે હનુમાન જયંતિ રવિ યોગ, હસ્ત અને ચિત્રા નક્ષત્રમાં છે. હસ્ત નક્ષત્ર 16 એપ્રિલના રોજ સવારે 8.40 વાગ્યા સુધી છે, ત્યારબાદ ચિત્રા નક્ષત્ર શરૂ થશે. આ દિવસે રવિ યોગ સવારે 05:55 વાગ્યે શરૂ થઈ રહ્યો છે અને સવારે 08:40 વાગ્યે સમાપ્ત થશે.
હનુમાન જયંતિનું મહત્વ
ધાર્મિક માન્યતા છે કે હનુમાન જયંતિના અવસર પર બજરંગબલીની પૂજા કરવાથી ધાર્યું ફળ મળે છે, પરંતુ ધ્યાન રાખો કે હનુમાનજીની પૂજા કરતી વખતે રામ દરબારની પૂજા કરવી જોઈએ. કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે રામની પૂજા વિના હનુમાનજીની પૂજા અધૂરી રહે છે.
હનુમાન જન્મ કથા
શાસ્ત્રોમાં હનુમાનજીના જન્મ વિશે ઘણી માન્યતાઓ છે. પૌરાણિક માન્યતા અનુસાર, એકવાર સ્વર્ગમાં, દુર્વાસા દ્વારા આયોજિત સભામાં સ્વર્ગના રાજા ઇન્દ્ર પણ હાજર હતા. તે સમયે પુંજીકસ્થલી નામની અપ્સરાએ કોઈપણ હેતુ વગર સભામાં દખલ કરીને ઉપસ્થિત દેવતાઓનું ધ્યાન ભટકાવવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો. તેનાથી ક્રોધિત થઈને દુર્વાસા ઋષિએ પુંજિકાસ્થલીને વાનર બનવાનો શ્રાપ આપ્યો.
આ સાંભળીને પુંજીકસ્થલી રડવા લાગી. ત્યારે દુર્વાસા ઋષિએ કહ્યું કે આગામી જન્મમાં તારા લગ્ન વાનરોના દેવતા સાથે થશે. આ સાથે પુત્રને વાનર પણ મળશે. આગલા જન્મમાં માતા અંજનીના લગ્ન વાનર દેવ કેસરી સાથે થયા અને ત્યારબાદ માતા અંજનીના ઘરે હનુમાનજીનો જન્મ થયો.
બીજી દંતકથા અનુસાર, રાજા દશરથે સંતાન પ્રાપ્તિ માટે યજ્ઞ કર્યો હતો. આ યજ્ઞમાંથી પ્રાપ્ત હવીનું સેવન કરીને રાજા દશરથની પત્નીઓ ગર્ભવતી બની હતી. એક ગરુડ આ હવીનો કેટલોક ભાગ લઈને ઉડી ગયો અને જ્યાં માતા અંજના પુત્ર પ્રાપ્તિ માટે તપસ્યા કરી રહી હતી ત્યાં તેને છોડી દીધો. માતા અંજનીએ હવીને સ્વીકારી અને સ્વીકારી. આ હબીથી માતા અંજની ગર્ભવતી થઈ અને હનુમાનજીના ગર્ભમાંથી જન્મ થયો.
