ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ અને જામવંત સાથે આ ગુફાનો છે ગાઢ સંબંધ, જાણો કઈ રીતે

હિન્દુ ધર્મ સદીઓ જૂનો છે. પ્રાચીન મંદિરો અને ગુફાઓ આજે પણ મળી આવે છે જેવા અન્ય પુરાવાઓ દ્વારા આની પુષ્ટિ થાય છે.આવી જ એક ગુફા કાશ્મીરમાં છે જે પૃથ્વી પર ક્યાંક જઈ રહી છે. આ ગુફા રામાયણ કાળના જામવંત અને દ્વાપર યુગના ભગવાન વિષ્ણુના શ્રી કૃષ્ણ અવતાર સાથે સંબંધિત છે. આ ગુફા જામવંત ગુફા અને પીર ખો ગુફા તરીકે ઓળખાય છે. આ ગુફામાં અનેક ઋષિઓએ તપસ્યા કરી છે. આ ગુફા જમ્મુ શહેરના પૂર્વ છેડે આવેલું એક ગુફા મંદિર છે, જે જામવંતની તપસ્યા હતી. આ ગુફા સાથે એક માન્યતા એવી પણ છે કે તે દેશની બહારના અન્ય મંદિરો અને ગુફાઓ સાથે જોડાયેલી છે.

રામાયણ કાળમાં ભગવાન રામ અને રાવણ વચ્ચે યુદ્ધ થયું ત્યારે જામવંત ભગવાન શ્રી રામની સેનાના સેનાપતિ હતા. યુદ્ધની સમાપ્તિ પછી લંકા પર વિજય મેળવીને વિભીષણના રાજ્યાભિષેક પછી જ્યારે ભગવાન શ્રી રામ અયોધ્યા પરત ફરી રહ્યા હતા, ત્યારે જામવંત જીએ ભગવાન રામને કહ્યું કે તેમને આખા યુદ્ધમાં લડવાની તક મળી નથી, જેના કારણે મેં મારો જીવ ગુમાવ્યો. બહાદુરી ન બતાવી શક્યો અને મારા મનમાં લડવાની ઈચ્છા રહી ગઈ. જામવંતજીના આવા શબ્દો સાંભળીને ભગવાન શ્રી રામે તેમને વચન આપ્યું કે હું મારા કૃષ્ણ અવતારમાં તમારી આ ઈચ્છા અવશ્ય પૂરી કરીશ. ત્યાં સુધી મારી રાહ જો.

ભગવાન વિષ્ણુ ભગવાન કૃષ્ણના અવતારમાં પૃથ્વી પર આવ્યા હતા. દરમિયાન, ભગવાન સૂર્યની તપસ્યા કર્યા પછી, રાજા સત્યજિતને પ્રસાદમાં સમ્યંતક મણિ મળી ગયો હતો અને તેનો ભાઈ તે ચોરી કરીને ભાગી ગયો હતો. પરંતુ તે જંગલમાં સિંહના હુમલામાં માર્યો ગયો હતો અને જામવંતે તે સિંહને યુદ્ધમાં માર્યા બાદ સમંતક રત્ન પ્રાપ્ત કર્યું હતું

ભગવાન શ્રી રામના વચન અનુસાર, તેમણે તેમના કૃષ્ણ સ્વરૂપમાં આ ગુફામાં જામવંતજી સાથે યુદ્ધ કર્યું હતું. આ યુદ્ધ સમ્યંતક રત્ન પર થયું હતું. આ યુદ્ધ 27 દિવસ સુધી ચાલ્યું જેમાં ન તો જીરું જીત્યું કે ન હાર્યું. આ યુદ્ધની પૂર્ણાહુતિ સાથે ભગવાન શ્રી રામ દ્વારા જમનાતને આપેલું વચન પણ પૂરું થયું. જામવંતજીએ ભગવાન કૃષ્ણને ઓળખીને તેમના ઘરે બોલાવ્યા હતા. જામવંતજીએ આ ગુફામાં ભગવાન કૃષ્ણના હાથમાં તેમની પુત્રી જામવતીનો હાથ આપ્યો હતો. આ સાથે તેમણે ભગવાન કૃષ્ણ અને તેમની પુત્રી જામવંતીને ભેટમાં સમ્યંતક મણિ પણ આપી હતી.

જામવંત ગુફા સમગ્ર ભારતમાં એકમાત્ર એવી ગુફા છે જેમાં રૂદ્રાક્ષ શિવલિંગ છે. આ ગુફામાં રુદ્રાક્ષ શિવલિંગની સ્થાપના કરીને જામવંતજીએ વર્ષો સુધી ભગવાન શિવની તપસ્યા કરી હતી. આજે પણ આ શિવલિંગ આ ગુફામાં બિરાજમાન છે અને આજે પણ ભક્તો દ્વારા તેની પૂજા કરવામાં આવે છે.

એવું કહેવાય છે કે જામવંત ગુફા વિશેની માહિતી સૌપ્રથમ શિવભક્ત ગુરુ ગોરખનાથને મળી હતી, તેમણે પોતાના શિષ્ય ગરીબનાથને આ ગુફાની સંભાળ લેવા કહ્યું હતું. જે બાદ 1454 થી 1495 ઈસવી દરમિયાન આ ગુફામાં મંદિર બનાવવામાં આવ્યું હતું. આ ગુફા 6000 વર્ષથી વધુ જૂની હોવાનું માનવામાં આવે છે. આ ગુફા સાથે જોડાયેલી એક અન્ય માન્યતા પણ છે, કહેવાય છે કે આજે પણ અહીં અબજોનો ખજાનો દટાયેલો છે.