મોંઘવારીનો સામનો તો દુનિયા કરી જ રહી છે, પરંતુ જો રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ જલ્દી બંધ નહીં થાય તો આખી દુનિયાને દુષ્કાળનો સામનો કરવો પડી શકે છે

રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે યુદ્ધ શરૂ થયાને લગભગ બે મહિના થઈ ગયા છે. અત્યાર સુધી લાખો લોકો શરણાર્થીઓનું જીવન જીવવા મજબૂર બન્યા છે. હજારો લોકો મૃત્યુ પામ્યા છે અને લાખો ઘાયલ થયા છે. એટલું જ નહીં, આ યુદ્ધને કારણે વિશ્વના તમામ દેશો વિવિધ પ્રકારના સંકટનો સામનો કરી રહ્યા છે. ઘણા દેશો પણ ખાદ્ય સંકટનો સામનો કરી રહ્યા છે. તે જ સમયે, યુદ્ધ સમાપ્ત થવાના કોઈ સંકેત નથી. જો યુદ્ધ ટૂંક સમયમાં બંધ કરવામાં નહીં આવે, તો શરણાર્થીઓના જીવન, મૃત્યુ અને ઇજાઓની સંખ્યામાં વધારો થવાની સાથે સમગ્ર વિશ્વને દુષ્કાળના ભયનો સામનો કરવો પડી શકે છે.

નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે આ યુદ્ધ વિશ્વને ખાદ્ય સંકટમાં ધકેલી શકે છે. વાસ્તવમાં, નિષ્ણાતોના આવા દાવા પાછળ એક મોટું કારણ છે. આ લડાઈ રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે થઈ રહી છે. આ યુદ્ધ પહેલા આ બે દેશો વિશ્વમાં સૌથી વધુ અનાજ વેચતા હતા. તેઓ વનસ્પતિ તેલ અને વિવિધ અનાજના મુખ્ય નિકાસકારો હતા. એટલું જ નહીં, રશિયા પેટ્રોલ અને ગેસ જેવા ઇંધણનો સૌથી મોટો નિકાસકાર પણ છે, તેથી તેની કિંમત પણ સમગ્ર વિશ્વમાં વધી રહી છે.

કારણ કે, બંને દેશો યુદ્ધમાં સામેલ છે, તેથી અહીં ગતિ પૂર્ણ ગતિથી થઈ રહી નથી. સ્થિતિ એવી બની ગઈ છે કે નિકાસકાર દેશ રહેલું યુક્રેન આ દિવસોમાં ખાદ્યપદાર્થોની કટોકટીનો સામનો કરી રહ્યું છે અને આવનારા દિવસો અને અઠવાડિયામાં આ સંકટ વધુ ગંભીર બનશે, કારણ કે રશિયન સૈનિકોએ યુક્રેનના બંદરો પર નાકાબંધી કરી દીધી છે, તેથી ત્યાંથી અનાજનો જથ્થો આવી રહ્યો છે. એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ જવા માટે સક્ષમ નથી. એટલું જ નહીં, ત્યાં પહેલેથી જ વાવેલા પાકની લણણીને પણ અસર થઈ છે, તેથી આગામી સિઝનમાં પણ અનાજની અછત થવાની ખાતરી છે. એટલે કે યુદ્ધના પરિણામો ગંભીર અને દૂરગામી સાબિત થશે. તેનાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ગરીબી વધી શકે છે. તેની અસર તે ગરીબ દેશો પર વધુ પડશે, જે રશિયાની સારી યાદીમાં નથી. એટલે કે, રશિયા કદાચ તે દેશોને અનાજ નહીં આપે, જેઓ અત્યાર સુધી યુક્રેનમાંથી અનાજ અને વનસ્પતિ તેલ વગેરે લેતા હતા.

આ યુદ્ધ હમણાં થોડા ગરીબ દેશો કરતાં વધુને અસર કરી રહ્યું છે. શ્રીલંકા, આર્મેનિયા, થાઈલેન્ડ જેવા ડઝનબંધ દેશો છે જ્યાં લોકોના મોટા ભાગના પૈસા ખાવા-પીવાની વસ્તુઓ વધારવામાં ખર્ચવામાં આવે છે. કેટલાક વર્ષોથી, વિશ્વના તમામ દેશો તીવ્ર ગરમી, તોફાન, દુષ્કાળ અને પૂર સામે ઝઝૂમી રહ્યા છે. હવે યુદ્ધ વધુ ખરાબ છાપ છોડશે. આવી સ્થિતિમાં, તે ઉજવણી કરી શકાય છે કે યુદ્ધ શક્ય તેટલી વહેલી તકે સમાપ્ત થવું જોઈએ, જેથી આ કટોકટીનો સામનો કરી શકે તેટલી અસર થાય.