દર વર્ષે ફક્ત 5 કલાક માટે ખુલે છે નિરઈ માતાનું અંદર, ફક્ત પુરુષો કરી શકે છે પૂજા
ભારત એક એવો દેશ છે જ્યાં ઘણા મંદિરો પોતાની અંદર વણઉકેલ્યા રહસ્યો ધરાવે છે. આ ગુણોને કારણે આવા મંદિરો આખી દુનિયામાં પ્રખ્યાત છે. છત્તીસગઢના ગરિયાબંદમાં સ્થિત નીરાઈ માતાના મંદિરના દરવાજા વર્ષમાં માત્ર 5 કલાક જ ખુલે છે, આ થોડા કલાકોમાં હજારો લોકો માતાના દર્શનનો લાભ લઈ શકે છે.
છત્તીસગઢના ગરિયાબંદ જિલ્લામાં અનેક દેવતા સ્થાનો છે. ગાઢ જંગલોથી ઘેરાયેલા આ આખા વિસ્તારમાં એવી ઘણી જગ્યાઓ છે જ્યાં આખા વર્ષ દરમિયાન દૂર-દૂરથી પ્રવાસીઓ પહોંચે છે, પરંતુ એક એવી જગ્યા પણ છે જ્યાં સ્થાનિક લોકો પણ વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર આવે છે. ગારિયાબંદ શહેરથી 12 કિમી દૂર લીલા ટેકરીઓ પર નીરાઈ માતાનું મંદિર છે. આ મંદિર દર વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રીના પહેલા રવિવારે સવારે 4 થી 9 વાગ્યા સુધી ખોલવામાં આવે છે. આ પાંચ કલાક દરમિયાન હજારો દેવી ભક્તો માતાના દર્શન કરવા આવે છે. પૂજા કર્યા પછી, ગામના પૂજારીઓ ફરી એક વર્ષ માટે મંદિરના દરવાજા બંધ કરી દે છે. તેથી, બાકીના વર્ષ માટે અહીં આવવું પ્રતિબંધિત માનવામાં આવે છે.
નવરાત્રિ દરમિયાન તમામ દેવી મંદિરોને સિંદૂર, મધથી શણગારવામાં આવે છે, પરંતુ ભક્તો નીરાઈ માતાના મંદિરે માત્ર નારિયેળ અને અગરબત્તીઓ સાથે જાય છે કારણ કે આમાં માતા પ્રસન્ન થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે નીંદણ માતાના દરબારમાં ભક્તનો ભય અને પીડાનો નાશ થાય છે. આ જ કારણ છે કે દૂર-દૂરથી લોકો પોતાની ઈચ્છા સાથે દર વર્ષે 5 કલાક ખુલતા આ મંદિરે પહોંચે છે.
ચૈત્ર નવરાત્રિમાં ખુલતા નીરાઈ માતાના મંદિરમાં બકરાનું બલિદાન પણ આપવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવીને બકરાનું બલિદાન આપવાથી તે પ્રસન્ન થાય છે અને પોતાના ભક્તની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે. કારણ કે મંદિર વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર ખુલે છે, કેટલાક ભક્તો જે માતાના દરબારમાં વ્રત લઈને આવ્યા હોય છે, તેઓ બકરાની બલિ ચઢાવીને માતાને પ્રસન્ન કરે છે, જ્યારે અન્ય ઘણા લોકો તેમની ઈચ્છા પૂરી કરીને બકરાની બલિ ચઢાવે છે.
ગારિયાબંદના ડુંગર પર બિરાજમાન નીંદણ માતા માટે લોકોમાં અપાર આદર છે. આ મંદિરના ગર્ભમાં ઘણા રહસ્યો છુપાયેલા છે. નીરાઈ માતાના મંદિરમાં દર વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રિ દરમિયાન જ્યોત પોતાની મેળે બળે છે, જ્યોત કેવી રીતે બળે છે, કોણ પ્રગટાવે છે તે પ્રશ્નનો જવાબ કોઈને ખબર નથી. આપમેળે જ્યોત પ્રગટાવવાથી મંદિરમાં ચમત્કાર કેવી રીતે થાય છે? તે એક અકલ્પનીય કોયડો રહે છે. સ્થાનિક લોકોનું કહેવું છે કે મંદિરના દરવાજા આખું વર્ષ બંધ રહે છે, ચૈત્ર નવરાત્રીમાં જ દરવાજા ખોલવામાં આવે છે.આ દરમિયાન ભક્તોએ જ્યોતિના દર્શન પણ કર્યા હતા. ગ્રામજનોનું માનવું છે કે નીરાઈ માતાના ચમત્કારથી મંદિરમાં નવ દિવસ સુધી તેલ વિના જ્યોત પ્રજ્વલિત રહે છે.
દર વર્ષે ચૈત્ર નવરાત્રીના પહેલા રવિવારે એટલે કે તે જ દિવસે જ્યારે મંદિર ખુલે છે, ત્યારે આ મંદિરમાં આયોજિત જાત્રા કાર્યક્રમમાં પણ ભક્તો સક્રિયપણે ભાગ લે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે માતાના માત્ર દર્શન કરવાથી જ ભક્તોના કષ્ટો દૂર થાય છે. સંપૂર્ણ ભક્તિ અને શુદ્ધ હૃદયથી જ અહીં પહોંચાય છે. જો કોઈ વ્યક્તિ માંસ, દારૂ પીને મંદિરમાં આવવાનો પ્રયત્ન કરે તો પણ જંગલોમાં રહેતી મધમાખીઓ તેના પર કોપાયમાન થાય છે.
જો કે તમામ ભક્તોને દેવી મંદિરોમાં પ્રવેશ આપવામાં આવે છે, પરંતુ નીરાઈ માતાના મંદિરમાં મહિલાઓને પ્રતિબંધિત રાખવામાં આવી છે. આ મંદિરમાં માત્ર પુરુષો જ માતાની પૂજા કરી શકે છે. એટલું જ નહીં, નિયમો એટલા કડક છે કે આ મંદિરમાં દેવીને ચઢાવવામાં આવતો પ્રસાદ પણ મહિલાઓ ખાઈ શકતી નથી. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈ સ્ત્રી આકસ્મિક રીતે માતાને ચઢાવવામાં આવેલ પ્રસાદ સ્વીકારી લે છે, તો અનિચ્છનીય ઘટના બની શકે છે.
