શું તમે જાણો છો કે ભારતીય રેલ્વેનું એન્જિન બનાવવા માટે કેટલો ખર્ચ થાય છે?
તેમાં કોઈ શંકા નથી કે આજે પણ ભારતીય રેલ્વે દેશની લાઈફલાઈન ગણાય છે. આજે પણ ભારતમાં મોટાભાગના લોકો એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ જવા માટે ટ્રેનને શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ માને છે. ભારતના રેલ્વે નેટવર્કની ગણતરી વિશ્વના સૌથી મોટામાં થાય છે. દરરોજ કરોડો લોકો ટ્રેનમાં મુસાફરી કરે છે. ભારતીય રેલ્વેમાં સામેલ હાલની ટ્રેનો ઇલેક્ટ્રિક, ડીઝલ અને સ્ટીમ એન્જિન પર ચાલે છે. આખી ટ્રેન બે ભાગમાં વહેંચાયેલી છે. પ્રથમ એન્જિન છે. એન્જીન જ આખી ટ્રેનને ખેંચી લે છે. આગળનો ભાગ કોચ અથવા બોગી છે, જેમાં મુસાફરો બેસે છે. ઘણા લોકો હજુ પણ આ પ્રશ્નનો જવાબ નથી જાણતા કે ટ્રેનને ખેંચતા એન્જિનની કિંમત કેટલી છે?
ભારતીય રેલ્વેનું એક એન્જિન બનાવવા માટે 20 કરોડ રૂપિયા સુધીનો ખર્ચ થાય છે. ભારતીય રેલ્વેના એન્જિન દેશમાં જ બને છે, તેથી તેની કિંમત એટલી ઓછી છે. ભારતીય રેલવેમાં મુખ્યત્વે બે પ્રકારના એન્જિન ઇલેક્ટ્રિક અને ડીઝલનો ઉપયોગ થાય છે. ચાલો તેમના વિશે જાણીએ.
અમેરિકા અને દક્ષિણ આફ્રિકાની તર્જ પર લોકોમોટિવ્સનો ઉપયોગ :
રેલ્વેના એક અધિકારીના જણાવ્યા અનુસાર ભારતમાં હવે ડીઝલ પર ટ્રેન ચલાવવા માટે ડ્યુઅલ મોડના લોકોમોટિવ્સ બનાવવામાં આવી રહ્યા છે. પાયલોટ પ્રોજેક્ટ તરીકે, રેલ્વેએ વારાણસીમાં ડીઝલ લોકોમોટિવ વર્ક્સ ખાતે 4500 હોર્સપાવર (HP) ક્ષમતાના પાંચ ડ્યુઅલ-મોડ લોકોમોટિવ્સનું નિર્માણ કર્યું. બરાબર આ પ્રકારનું એન્જિન અમેરિકા અને દક્ષિણ આફ્રિકામાં વપરાય છે. પરંતુ ભારતમાં આ પ્રકારના એન્જિનનો ઉપયોગ પ્રથમ વખત થયો હતો. તમને જણાવી દઈએ કે હાલમાં ભારતમાં 52 ટકા ટ્રેનો ડીઝલ પર ચાલે છે. જેને ઈલેક્ટ્રીક ટ્રેક પર રાખવામાં ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે અને જેના કારણે ટ્રેનની કામગીરીમાં ઘણી વાર વિલંબ થતો હતો.
રેલવે દ્વારા આ ડ્યુઅલ મોડના લોકોમોટિવ્સના ઉત્પાદન સાથે, લોકોમોટિવને બદલવાની જરૂર નથી. કારણ કે ઈલેક્ટ્રિક ટ્રેક પર આ જ ડીઝલ એન્જિનનો ઉપયોગ થઈ રહ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે ડ્યુઅલ મોડના લોકોમોટિવની કિંમત લગભગ 18 કરોડ રૂપિયા છે, જ્યારે 4500 એચપી ડીઝલ લોકોમોટિવની કિંમત લગભગ 13 કરોડ રૂપિયા છે. જ્યાં સુધી તેના વજન અને ઝડપનો સંબંધ છે ત્યાં સુધી, ડ્યુઅલ મોડનું લોકોમોટિવ ડીઝલ લોકોમોટિવ કરતાં ભારે છે અને મહત્તમ 135 kmphની ઝડપે ચાલે છે.