આજે પડછાયો પણ થોડો સમય માટે ગાયબ થયો હતો… જાણો કેમ 21 જૂને દિવસ લાંબો અને રાત ટૂંકા હોય છે….

સામાન્ય રીતે એવું માનવામાં આવે છે કે દિવસ અને રાત 12-12 કલાકની હોય છે, પરંતુ એવું નથી. વર્ષના અમુક સમયે દિવસ અને રાત વચ્ચેનો તફાવત 1 કલાકથી વધુ હોઈ શકે છે. દિવસ અને રાત સમાન સમય માત્ર અમુક દિવસો માટે છે. 25મી ડિસેમ્બર પછી રાતો ટૂંકી થવા લાગે છે અને દિવસો લાંબા થવા લાગે છે. આજે દર વર્ષે 21મી જૂને ઉનાળુ અયન એટલે કે સમર અયન 2022 ઉજવવામાં આવે છે. આજથી રાત લાંબી થવા લાગશે. આજે વર્ષનો સૌથી લાંબો દિવસ અને સૌથી ટૂંકી રાત હશે. આ રીતે ઉત્તર ધ્રુવ સૂર્યની સૌથી નજીક છે અને તેનો સૂર્ય તરફ ઝોક છે. હકીકતમાં, ઉનાળાના અયનકાળના દિવસે, સૂર્ય આકાશમાં તેના સર્વોચ્ચ સ્થાને પહોંચે છે, જેના કારણે દિવસનો પ્રકાશ સામાન્ય કરતાં વધુ લાંબો રહે છે.

ઉજ્જૈન ધાર્મિક તેમજ પ્રાચીન વેધશાળાઓ માટે જાણીતું છે. તેને વિજ્ઞાનનું શહેર પણ કહેવામાં આવે છે, એવું માનવામાં આવે છે કે ઉજ્જૈન અનાદિ કાળથી સમયની ગણતરીનું શ્રેષ્ઠ કેન્દ્ર રહ્યું છે. અહીં સ્થિત વેધશાળામાં પૃથ્વી, સૂર્ય, ચંદ્ર અને સમયચક્ર સરળતાથી સમજી શકાય છે. આજે, વર્ષનો સૌથી મોટો દિવસ, બપોરે 12:28 વાગ્યે, કેન્સરની ઉષ્ણકટિબંધની આસપાસના તમામ સ્થાનો પર થોડા સમય માટે પડછાયાઓ અદૃશ્ય થઈ ગયા. આવું પહેલીવાર નથી થતું પરંતુ વર્ષમાં માત્ર એક જ વાર થાય છે.

સૂર્ય ઉત્તરાયણથી દક્ષિણાયનમાં 21મી જૂને પ્રવેશ કરે છે, જેના કારણે દિવસો ટૂંકા થાય છે અને રાત લાંબી. 21 જૂન એટલે કે આજનો દિવસ 13 કલાક 34 મિનિટનો છે જ્યારે રાત 10 કલાક 26 મિનિટની હશે. ઉપરાંત, આ દિવસે સૂર્યની આત્યંતિક ક્રાંતિ 23 ડિગ્રી 26 મિનિટ અને 15 સેકન્ડ છે. આ દ્રશ્ય ઉજ્જૈનમાં આજે બપોરે 12.28 વાગ્યે જોવા મળ્યું હતું. સૂર્ય સવારે 5:42 કલાકે ઉગે છે અને સવારે 7.16 કલાકે આથમશે. 21મી જૂન પછી, 23મી સપ્ટેમ્બર 2022ના રોજ આવી જ ખગોળીય ઘટનાને કારણે દિવસ અને રાત ટૂંકી થશે અને રાત સમાન થશે. સૂર્યના કિરણો લગભગ 15 થી 16 કલાક પૃથ્વી પર રહે છે, તેથી આ દિવસને વર્ષનો સૌથી લાંબો દિવસ કહેવામાં આવે છે. તેને અયનકાળ પણ કહેવાય છે. તેનો અર્થ એ છે કે સૂર્ય હજી ઉગે છે.

ખગોળશાસ્ત્રીઓના મતે, સૂર્ય ઉત્તરી ગોળાર્ધમાંથી ભારતની મધ્યમાંથી પસાર થતા કેન્સરના ઉષ્ણકટિબંધમાં જાય છે, તેથી આ દિવસે સૂર્યના કિરણો પૃથ્વી પર લાંબા સમય સુધી પડે છે. આ દિવસે સૂર્યનો પ્રકાશ લગભગ 15-16 કલાક પૃથ્વી પર પડે છે. આ કારણે 21 જૂન વર્ષનો સૌથી લાંબો દિવસ છે. જો કે, આમાં એક અપવાદ છે, 1975 માં, 22 જૂન વર્ષનો સૌથી મોટો દિવસ હતો. હવે આ 2203 માં થશે.