આજે જ જાણી લો તમારી હેલ્થ માટે સિંધવ મીઠું સારું કે સામાન્ય મીઠું, સાથે જાણી લો આ અનેક ફાયદાઓ વિશે પણ

આપણે મીઠા ની ખાણો અથવા મીઠા ના પુરવઠા માટે સમુદ્ર અને તળાવો પર આધાર રાખીએ છીએ. બંને સ્ત્રોતો માંથી વાવવામાં આવે છે, મીઠું આપણા ખોરાક ને સ્વાદિષ્ટ બનાવે છે એટલું જ નહીં પરંતુ આપણા શરીરમાં ખનિજો ને પણ પૂરક બનાવે છે. રોકી અથવા ટેકરી યાસોલ્ટ, જેને સામાન્ય રીતે સિંધાલુ મીઠું પણ કહેવામાં આવે છે, તે દરિયાઇ મીઠા અથવા સામાન્ય મીઠા થી થોડું અલગ છે.

તેના અમુક ગુણો ને કારણે તે માત્ર આયુર્વેદ આચાર્યો ની પસંદગી જ નથી, પરંતુ ઉપવાસ વગેરેમાં પણ વપરાય છે. તો ચાલો જાણીએ કે સિંધાલુ મીઠું શું છે, અને સરળ અથવા દરિયાઈ મીઠું શું છે અને સિંધાલુ મીઠું અને સામાન્ય મીઠું વચ્ચે શું તફાવત છે.

સિંધાલુ મીઠું શું છે

સંધા મીઠું જેને સંધવ મીઠું અથવા લાહોરી મીઠું તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે સ્ફટિક ના સ્વરૂપમાં જોવા મળતું ખનિજ છે. તે પાકિસ્તાન ની સિંધુ નદી ની આસપાસના હિમાલયના પ્રદેશોમાં ખડકો તરીકે જોવા મળે છે. આ મીઠાનો રંગ સફેદ, આછો ગુલાબી અથવા જાંબલી હોય છે જે ઘણીવાર આયર્ન ઓક્સાઇડ અને અન્ય ઘણા ખનિજોની હાજરીને કારણે થાય છે.

આયુર્વેદમાં સેંધા મીઠા ને ઘણું મહત્વ આપવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે તેનો ઉચ્ચ રક્તચાપમાં ઉપયોગ કરવાથી કોઈ પ્રતિકૂળ અસર થતી નથી. આ મીઠું હિન્દુ તહેવારોમાં ખાવા માટે મીઠા ને બદલે વપરાય છે. પાચન માટે વપરાતો કાળો મીઠું પણ એક પ્રકારનું ખડક મીઠું છે.

સેંધા મીઠું પાકિસ્તાનના સિંધ અને પશ્ચિમ પંજાબ ની સિંધુ નદીના એક ભાગ ખૈબર પખ્તુખ્વાના કોહાટ જિલ્લામાંથી બનાવવામાં આવે છે. તેમાં પશ્ચિમ પંજાબમાં નમક કોહ નામ ની ટેકરી યમ ચેઇનમાં ખાણો છે. પ્રખ્યાત ખેવાડા મીઠા ની ખાણ આ વિસ્તારમાં છે.

સેન્ધા મીઠું લાહોરી મીઠું હિમાલયન મીઠું અથવા હાઇલાઇટ તરીકે પણ ઓળખાય છે. સેન્ડાનું રાસાયણિક નામ સોડિયમ ક્લોરાઇડ છે. તેને તમિલમાં યિન્તુપુ, તેલુગુમાં રતિ અપુપુ, ગુઝારીમાં સિંધુ લુન અને બંગાળીમાં સિંધુ સોલ્ટ કહેવામાં આવે છે.

સામાન્ય અથવા દરિયાઈ મીઠું શું છે કોને કહેવામાં આવે છે

દરિયામાંથી દરિયાઈ મીઠું કે સામાન્ય મીઠું મળે છે. તે સમુદ્ર ના પાણીના બાષ્પીભવન દ્વારા પ્રાપ્ત થાય છે. સામાન્ય મીઠા નો રંગ ઘણી વાર ખૂબ સફેદ હોય છે. પરંતુ કેટલીક વાર તે ગુલાબી, આછો કાળો અથવા લીલો ઇશ સફેદ હોય છે.

મીઠાનો રંગ તેના બહાર આવવાના સ્થળની પ્રકૃતિ પર આધાર રાખે છે. ઘણી વાર આ રંગ તેમાં હાજર અન્ય પદાર્થો અથવા અશુદ્ધિઓને કારણે થાય છે. આ મીઠું સામાન્ય રીતે ઘરોમાં વપરાય છે. સામાન્ય મીઠાનું રાસાયણિક નામ સોડિયમ ક્લોરાઇડ છે.

સામાન્ય મીઠું બનાવવા માટે સમુદ્ર, મીઠા ના પાણીના તળાવ વગેરે નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ હેતુ માટે નાના પરંતુ છીછરા ખાડા અથવા ખેતરો નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે. આ ખાડાઓમાં સમુદ્ર અથવા તળાવનું પાણી એકત્રિત કરવામાં આવે છે જે ધૂપ દ્વારા બાષ્પીભવન થાય છે. આ ખેતરોમાં મીઠું બાષ્પોત્સર્જન પછી છોડી દેવામાં આવે છે. જે બાદમાં દૂર કરવામાં આવે છે. આ રીતે મેળવેલા મીઠામાં ઘણી બધી અશુદ્ધિઓ હોય છે જે શુદ્ધ મીઠું મેળવવા માટે પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે.

મીઠાના સ્વાસ્થ્ય લાભો

સેંધા મીઠું હિમાલયના પર્વતોની શ્રેણીમાં સ્થિત મીઠાની ખાણોમાંથી કાઢવામાં આવે છે જે પાકિસ્તાનમાં સ્થિત છે, કારણ કે સમુદ્ર અથવા ખારા પાણીના તળાવોમાંથી સામાન્ય અથવા દરિયાઈ મીઠું મેળવવામાં આવે છે. સેંધા મીઠું આછા ગુલાબી રંગનું હોય છે, જે તેમાં હાજર ઓક્સાઇડ ની હાજરીને કારણે હોય છે, જ્યારે સામાન્ય મીઠું ગુલાબી, હળવું કાળું, લીલાપણું માટે સફેદ હોય છે. તેનો રંગ તેની દૂર કરવાની જગ્યાની પ્રકૃતિ પર આધાર રાખે છે.

રોક સોલ્ટ ક્રિસ્ટલ ખૂબ સૂકા હોય છે, પરંતુ સામાન્ય મીઠાના સ્ફટિક ભેજવાળા હોય છે. સેંધા મીઠું સીધું ખડકોમાંથી મળે છે, જ્યારે સામાન્ય મીઠું બાષ્પોત્સર્જન દ્વારા પ્રાપ્ત થાય છે. સિંધુ મીઠું ખોરાકમાંથી ભેજ શોષી લે છે, પરંતુ સામાન્ય મીઠું શક્ય તેટલી ઝડપ થી ભેજ શોષી શકતું નથી. ભેજ શોષ્યા પછી સેન્ધા મીઠું સરળતાથી ઓગળી જાય છે, પરંતુ સામાન્ય મીઠું ઝડપથી ઓગળી જતું નથી. આ એટલા માટે છે કારણ કે તે ભેજને ઝડપથી શોષી શકતું નથી.

સેંધા મીઠું તરત જ આપણા શરીરમાં શોષાઈ જાય છે. આ એટલા માટે છે કારણ કે તેને પાચન ની જરૂર નથી, જ્યારે સામાન્ય મીઠા ને પાચનની જરૂર હોય છે. તેથી, તે આપણા શરીરમાં પ્રમાણમાં મોડું હોય છે. સેંધા મીઠું આપણા શરીરમાં પાણી નું સ્તર જાળવે છે, જ્યારે સામાન્ય મીઠું આપણા શરીર ને ડિહાઇડ્રેટ કરે છે.

એવું માનવામાં આવે છે કે સેંધા મીઠું હાઈ બ્લડ પ્રેશરમાં ફાયદાકારક છે, જ્યારે હાઈ બ્લડ પ્રેશરમાં સરળ મીઠું હાનિકારક છે. સેંધા મીઠું પાચન વગેરે જેવા રોગોમાં ફાયદાકારક છે, જ્યારે સામાન્ય મીઠું નથી. ઉપવાસ અને વ્રતમાં સેન્ધા મીઠું વાપરી શકાય છે, પરંતુ ઉપવાસ કે વ્રતમાં સરળ મીઠું પ્રતિબંધિત છે.

અમારી દરેક પોસ્ટ સૌથી પહેલા વાંચવા નીચેની પ્રોસેસ ફક્ત એકજ વાર કરવાની રહેશે.

વધુ રસપ્રદ માહિતી અને નવી પોસ્ટ વાંચવા માટે ડાબી તરફ સ્વાઇપ કરો.

નોંધ –

આ વેબસાઈટ પર આપેલા નુસખા, આયુર્વેદ તથા નેચરલ પધ્ધતિઓ, ફીટનેસ ટિપ્સ તથા કસરત વગેરે દરેક બાબતો દરેક વ્યક્તિની તાસીર અનુસાર કામ કરે છે. કોઈ એક વ્યક્તિને થયેલ ફાયદો કે નુક્સાન બધાને જ થાશે એવું માનવું જોઈએ નહીં. તમારા ડોક્ટરને મળીને અથવા પૂછીને જ કોઈ પણ પ્રયોગ અપનાવવો જોઈએ. મોટા ભાગના આવા પ્રયોગો નિર્દોષ હોય છે. પણ, ક્યારેક તાસીર અનુસાર તકલીફ પણ પડી શકે.

આપણું પેજ “હેલ્થ ગુજરાત” માણતા રહો અને શેર કરતા રહો!

આપના સહકારની આશા સહ,

ટીમ હેલ્થ ગુજરાત