તમે ધરતીનો નકશો તો ખુબ જોયો હશે, પણ અહીં જુઓ હવે ચાંદનો આખો નકશો, પહેલીવાર તસવીરો આવી સામે
તમે પૃથ્વીના ઘણા નકશા જોયા હશે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય ચંદ્રનો વિગતવાર નકશો જોયો છે ? ચીનની સ્પેસ એજન્સી CSNA એ ચંદ્રનો સૌથી વિગતવાર નકશો તૈયાર કર્યો છે. આ નકશામાં ચંદ્રના તમામ ક્રેટર અને આકારનો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો છે. તે પણ તેમના ચોક્કસ સ્થાન સાથે. આ નકશાની મદદથી વૈજ્ઞાનિકો ભવિષ્યમાં વધુ સારી રીતે ચંદ્રનો અભ્યાસ કરી શકશે. તે પડોશી ઉપગ્રહોની સપાટી પર ચંદ્ર પર જઈ રહેલા અવકાશયાત્રીઓ, રોવર્સ અને લેન્ડર્સને લેન્ડ કરવામાં પણ મદદ કરશે.
#Chinese scientists have completed the world’s 1st 1:2,500,000 geologic map of the #moon, which provides comprehensive expression of #lunar geological &evolutionary information, as well as basic data support for lunar scientific research &landing site selection. pic.twitter.com/EAt5Lh6BRo
— Ambassador Deng Xijun (@China2ASEAN) June 9, 2022
અગાઉ, યુએસ જીઓલોજિકલ સર્વે (યુએસજીએસ) ના એસ્ટ્રોજીઓલોજી સાયન્સ સેન્ટરે વર્ષ 2020 માં ચંદ્રનો નકશો બનાવ્યો હતો. તે સમયે તે નકશો સૌથી વિગતવાર નકશો કહેવાતો હતો. યુએસ સ્પેસ એજન્સી નાસા અને લુનર પ્લેનેટરી ઇન્સ્ટિટ્યૂટના વૈજ્ઞાનિકોએ આ કામમાં મદદ કરી. તેનું સ્કેલ 1:5000000 હતું.
ચીન દ્વારા તૈયાર કરવામાં આવેલ ચંદ્રનો નકશો 1:2500000નો સ્કેલ ધરાવે છે. એટલે કે ચંદ્રના અમેરિકન નકશા કરતાં બમણું સારું. ચીને બનાવેલા નકશામાં 12,341 ઈમ્પેક્ટ ક્રેટર એટલે કે એવા ક્રેટર જે એસ્ટરોઈડ અથવા ઉલ્કાઓની અથડામણથી બનેલા છે. 81 ઇમ્પેક્ટ બેસિન, 17 પ્રકારના પત્થરો અને 14 પ્રકારની રચનાઓ બતાવવામાં આવી છે. આ સિવાય ઘણી બધી ભૌગોલિક વિગતો આપવામાં આવી છે. જે દર્શાવે છે કે ચંદ્રની શરૂઆત કેવી રીતે થઈ.
ચીનની સ્પેસ એજન્સીની સાથે અન્ય ઘણી વૈજ્ઞાનિક સંસ્થાઓએ આ ઉચ્ચ રિઝોલ્યુશન ટોપોગ્રાફિક નકશો તૈયાર કર્યો છે. આ નકશો ચીનના ચાંગી પ્રોજેક્ટ સહિત અન્ય ઘણી આંતરરાષ્ટ્રીય સંસ્થાઓ પાસેથી લેવામાં આવેલા ડેટાને જોડીને બનાવવામાં આવ્યો છે. આ નકશો બનાવવાની શરૂઆત ચાઈનીઝ એકેડેમી ઓફ સાયન્સની ઈન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ જીઓકેમિસ્ટ્રી દ્વારા કરવામાં આવી છે. છેલ્લા એક દાયકામાં ચીને ચંદ્ર પર ઘણા મિશન મોકલ્યા છે.
જાન્યુઆરી 2019માં ચીને ચાંગઈ-4 પ્રોબ મોકલી હતી. જે ચંદ્રની અંધારી બાજુ પાસે ઉતરી ગયો હતો. ચંદ્રના આ ભાગ પર ઉતરનાર તે પ્રથમ અવકાશયાન હતું. ચંદ્રનો આ ભાગ પૃથ્વી પરથી ક્યારેય દેખાતો નથી. આ પછી ડિસેમ્બર 2020માં ચીને ચાંગે-5 મિશન મોકલ્યું. જે ચંદ્રમાંથી માટી અને પથ્થરો લઈને પૃથ્વી પર પાછો ફર્યો. આ ઉપરાંત ચાંગી-5 જ્યાં ઉતર્યું હતું તે ચંદ્રની આસપાસની 8 વિશેષતાઓનું નામ ચીનના વૈજ્ઞાનિકોના નામ પર રાખવામાં આવ્યું છે.
